Mitoloji

Mitoloji Kahramanları: Parmak Adam Erkecey

Ecene nedir? Erkecey kimdir?

Mitoloji Kahramanları: Parmak Adam Erkecey

Moğolca'da Erkecey, küçük kişi demektir ve bir mitoloji kahramanıdır. Erkenek, Erkecel, Erkecey, Ernek, İrkenek, İrkeyel ve Erkecel olarak da bilinen Erkecey Parmak boyunda bir insandır.  

Moğolcada Erhiy (Eski Moğolcada Erekey) başparmak anlamına gelir. Türk mitolojisinde ruh başparmakta bulunur. Öbür dünyada insanlar çok küçük boyludur. Türkler, insanların binlerce yıldır, boylarının ve ömürlerinin kısaldığına inanırlar. Eskiden insanlar çok iri ve uzun, ayrıca daha uzun ömürlüymüş, binlerce yıl yaşarmış. Boyları ve ömürleri kısalarak bugünkü durumlarına ulaşmışlardır. Buna bağlı olarak insanların küçülerek bir cüce hatta parmak kadar kalacağına inanılır.

Avrupa mitolojilerindeki “Parmak Çocuk” ile benzerlik gösterir ancak hayli farklı bir kahramandır. 

Parmak Çocuk ve Cırtdan

Parmak Çocuk Avrupa halk kültüründe sık rastlanan bir masal karakteridir. Grimm masallarında ve Avrupa halk hikayelerinde yer alan Parmak Çocuk daha ziyade Azeri masallarındaki Cırtdan’a  benzer.  Kurnaz, zeki, tâlihli bir çocuktur. Adının Avrupa dillerindeki değişik söyleyişleri (örneğin; Almanca: Däumling, İngilizce: Thumbling, Çekçe: Paleček) Başparmak anlamına gelen kelime köklerinden türemiştir.

Cırtdan; Azerbaycan masallarındaki cüce, talihli, kurnaz kahramanlardan birisidir. Cırtdanın öyküsü çok bilinir, ancak en çok onun kendi arkadaşları ile birlikte devin evinde geçirdiği gecenin öyküsü anlatılır. Dev gece yarısı çocukların yattığı odaya girer ve bunun üzerine yaşananlar sonucu Cırtdan devi yener. Azeri ana-babalar çoğu zaman bebeklerinı "cırtdan" diye severler. Azeri ninnilerinde yine onun adı geçer:

Cüce anlamına gelen Biliz,  Ecene ve Eçene de Türk masallarında boy gösterir ama onlar parmak adam kadar kısa değildirler.

Yorumlar