Dr. Olcay Aydemir’in sunumuyla Prof. Dr. Ufuk Kocabaş'ın konuk edildiği Zeytinburnu Kültür Sanat’ta Mimarlık Söyleşileri Yenikapı’da gerçekleşen arkeoloji kazıları ve kazılarda bulunan eserlerin korunmasını konu aldı.
Yenikapı kazıları çok önemli bir Bizans limanında gerçekleşitirildi
Prof. Dr. Ufuk Kocabaş, “Yaklaşık olarak 37 batık çıktı Yenikapı’da. Ve İstanbul Üniversitesi olarak biz 31 batığın konservasyonundan sorumlu olduk. 27 batığın da araziden kaldırılmasından. 8 batığı da Texas A&M Üniversitesi aldı, Su Altı Arkeoloji Enstitüsü. Tabi bir liman kazısı burası. Temel olarak bir liman kazısı. Hiç olmazsa başlangıçta bir liman kazısıydı. Bizans İmparatorluğu’nun güneye bakan, Marmara Denizi’ne, Propontis’e bakan en büyük limanlarından bir tanesi. Ve temel olarak da hububatın aslında Mısır’dan, İskenderiye’den getirilen hububatın ticaretinin yapıldığı bir liman.” sözleriyle Yenikapı’da devam eden kazı çalışmaları ve buranın tarihî önemi ile ilgili bilgi verdi.
Dünyanın ünlü belgesel kanallarına konu oldu
Olcay Aydemir’in, kazı çalışmalarının belgesele dönüşüp dönüşmediği ile ilgili sorusuna ise Kocabaş, “National Geographic 2008’de bir belgesel yaptı, Tunnel to a Lost World isminde. O aslında tam da işte batıkların çıkmaya başladığı, kazısının yapılmaya başladığı ve Yenikapı 12, bizim alanın meşhur batıklarından bir tanesi, yüküyle beraber çıkan gemilerden bir tanesi, tam da ona denk geldi. Tabi Maramaray’ın bizatihi kendisi de yani proje olarak Boğaz’ın altından geçen bir çelik tünel projesi olarak kendisi de çok ilgi çekiciydi. Dünyanın işte en derin, en uzun bu şekilde inşa edilmiş tüp tüneliydi. Tabi National Geographic onunla da ilgilendi ama tabi bu arkeolojik buluntulara da kayıtsız kalamadı. Şöyle söyleyeyim, dünyanın 60 ülkesinde bu gösterildi. Ve gerçekten çok değişik tepkiler geldi bize, çok olumlu tepkiler geldi. (…) Discovery mesela çeşitli belgeseller yaptı. Ondan sonra Fransız kültür kanalı Arte çok güzel bir belgesel yaptı bununla ilgili. Kazının başında Warner Bross bütün kazının telif haklarını almak istedi. Bunu da bir not olarak söyleyeyim.” şeklinde cevap verdi.
Keşfedilen gemilerin saklanması ve koruması için müzeye ihyiyaç var
Kocabaş, kazılar neticesinde çıkan batıkların korunması ile ilgili de bilgi verdiği programda, senelerdir süren bu çalışmalar neticesinde çıkan batıkların korunma yöntemleri konusunda literatüre yeni yöntem ve bilgiler eklediklerini de sözlerine ilave etti. Prof. Kocabaş, şu an korunmakta olan gemilerin saklanması ve mümkünse sergilenmesi için uygun koşulların sağlandığı bir müze veya depoya ihtiyaçları olduğunu söyleşinin son bölümünde ifade etti.
Söyleşi, izleyicilerden gelen soruların yanıtlanmasıyla son buldu.
Yorumlar