Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, doğumunun 89. yılında Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki mezarında ailesi ve sevenleri tarafından anıldı.
Aytmatov'un Ata Beyit Devlet Mezarlığı'ndaki kabrine çelenk ve çiçek bırakılan anma töreninde Kur'an-ı Kerim okundu.
Yazarın ailesi tarafından ölümünden sonra müzeye dönüştüren evi de ziyaretçilere açıldı.
Öğrencileri ile Aytmatov'u evini gezen Bişkek 58. Devlet Okul Müdürü Almagül İsrailova, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Bugün bizim için çok gurur verici bir gün. 12 Aralık Cengiz Aytmatov'un doğum günüdür. Aytmatov, yaşasaydı bugün 89 yaşında olacaktı. Aytmatov'un doğduğu topraklarda yaşamaktan büyük gurur duyuyorum. Aytmatov, sadece Kırgızistan'ın değil, tüm Türk dünyasının gurur kaynağıdır. Aytmatov, Kırgız-Türk dostluğunun köprüsünü oluşturuyor." ifadelerini kullandı.
Üniversiteden bir grup öğrencisine eşlik eden akademisyen Asel Satıbaldiyeva, Kırgız halkı için 12 Aralık'ın çok önemli bir tarih olduğunu belirterek "Aytmatov, Kırgızistan'ın en saygın kişisidir." dedi.
Kırgız dili öğretmeni Kaliça Obogulova da Aytmatov'un Kırgız dilinin gelişmesine ve dünyada tanınmasına büyük katkı sağladığını vurguladı.
Aytmatov'un evini ilk kez ziyaret eden Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi öğrencisi Aynazik İsrailova, Aytmatov'a ait eşya ve eserlerin kendisini duygulandırdığını söyledi.
Ulusal Bilimler Akademisinde de Aytmatov'un eserlerin tanıtıldığı sergi düzenlendi. Etkinliğe bakanlar ve çok sayıda bilim adamı katıldı.
Maltepe'de 'Cengiz Aytmatov Heykeli' açıldı
Yeşilçam'ın efsane filmlerinden "Selvi Boylum Al Yazmalım"ın öyküsü gibi dünyaca ünlü öykülerin yazarı Cengiz Aytmatov'un heykeli, doğumunun 89. yılında Maltepe'de açıldı.
Orhangazi Parkı'ndaki heykelin açılış töreninde, saygı duruşunda bulunulmasının ardından İstiklal Marşı okundu.
Törende konuşan Kırgız yazar Aytmatov'un oğlu Asgar Aytmatov, babasının doğumunun 89. yılı olduğunu belirterek, "Bu anıtın açılmasının sembolik bir anlamı da var. Babam Kırgız Türküydü, onu unutmuyor olmanızdan dolayı çok mutluyum." ifadelerini kullandı.
Aytmatov, heykelin yapılmasında emeği geçenlere de teşekkür etti.
Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç da Cengiz Aytmatov'un, Yaşar Kemal gibi Anadolu'yu ilmik ilmik dolaşarak kitaplarında yazdığını aktararak, "Türkiye'de çekilen 'Al Yazmalım Selvi Boylum' filmini izlemişizdir ama Aytmatov'un eseri olduğunu bilmeyiz... Aytmatov'un bu parka isminin verilmesinde tüm parti meclis üyelerinin katkısı olduğunu belirtmek isterim. Onlara da çok teşekkür ediyorum." diye konuştu.
Eski İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettin Dalan ise Cengiz Aytmatov'un kültür adamlarından biri olduğunu belirterek, "O eserleriyle dünyaya mal olmuş, klasikleşmiş insandır. Bir eleştirmen diyor ki 'Cemile' gibi aşk romanını dünyada hiçbir sanatçı yazamamıştır. Onun tüm eserlerini okudum. O, sadece Kırgızistan'ı anlatmıyor, Anadolu bozkırlarını da anlatıyor. Daha önemlisi insanı anlatıyor.'' değerlendirmesinde bulundu.
Konuşmaların ardından Azeri heykel sanatçısı Senan Eynullayev'in yaptığı heykel açıldı.
Yapımı 3 ay süren heykelin çevresinde yazarın ünlü eserlerinin isimleri yer alıyor.
Açılış törenine, Azerbaycan'ın İstanbul Başkonsolosu Mesim Haciyev, Kırgızistan'ın İstanbul Başkonsolosu Mirlan Arstanbaev ve AA İstanbul Haberleri Editörü Hüseyin Altınalan ile çok sayıda davetli katıldı.
Cengiz Aytmatov kimdir?
Kırgızistan’ın kuzeyindeki Talas bölgesinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928’de dünyaya gelen Aytmatov, Kazakistan Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okudu. Öğrenimine Bişkek’teki Tarım Enstitüsünde devam eden Aytmatov, Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsüne devam etti. Yazarlık kariyerine Moskova’da başlayan Aytmatov, Pravda gazetesinde çalıştı. Aytmatov, 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliğine üye olarak kabul edildi.
Eserleri 150’nin üzerinde dile çevrilen yazar ve devlet adamı Aytmatov, 1963’te Lenin Ödülü’nü aldı. 1970’te yazdığı "Selvi Boylu Al Yazmalım" romanı Türkiye’de beyaz perdeye uyarlandı.
Aytmatov’un eserleri arasında Zorlu Geçit (1956), Yüz Yüze (1957), Cemile (1958), İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda Gülsarı (1966), Beyaz Gemi (1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji Dağının Tepesi (1973), Gün Olur Asra Bedel (1980), Darağacı-Dişi Kurdun Rüyaları (1988) ile Rusya ve Kırgızistan’da pek çok ödül alan Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı buluyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Kırgızistan’ın bağımsızlığına kavuşmasından sonra, edebi çalışmalarının yanı sıra ülkesini Lüksemburg, Belçika ve Hollanda’da büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, AB, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini de üstlendi.
Aytmatov, 2008’de bir Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan’ın başkenti Kazan’da ani bir böbrek rahatsızlığı geçirmiş, tedavi için götürüldüğü Almanya’da 10 Haziran’da 79 yaşında hayatını kaybetmişti.
Aytmatov’un üç oğlu ve bir kızı bulunuyor.
Yorumlar