Uzay

Kara deliğin yuttuğu yıldız peynir gibi sündü!

Gökbilimciler dev bir kara deliğin bir yıldızı spagetti gibi uzatarak yuttuğunu gözlemledi. Yıldızdan geriye kara delik çevresindeki materyal iplikçikleri kaldı!

Kara deliğin yuttuğu yıldız peynir gibi sündü!

Astronomlar şimdiye kadar kara delikler tarafından yutulan onlarca karadelik gözlemlemişti ama ilk kez bir yıldızın bir galaksinin merkezine çok yakın bir yerde ölümüne şahit oldular.

Bilim insanları, “spagettileşmiş yıldızı” kozmik cismin kutupları etrafındaki spektral soğurma çizgilerinde tespit ettiler. Görüntüde yıldızın adeta bir peynir gibi sünerek uzadığı görülüyor.

Ancak bazı asronomlar, görünen materyalin toplama diskinin bir parçası olduğundan şüpheli. 

Spagettileşmiş yıldız görütüsü ile ilgili bilimsel araştırmayı,  Hollanda Uzay Araştırmaları Enstitüsü ve RadboudÜniversitesi astronomları gerçekleştirdi. Ekibin elde ettiği bilgiler, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society‘de yayımladı.

Spagettileşmiş yıldız!

Bazı yıldızlar galaksilerin merkezi kısımlarında yörüngede yer alıyor ve zaman zaman kara deliklere yakalanacak kadar yaklaşıyor. Sonunda da spagettifikasyonla erken bir şekilde ölür.

Kara deliğin yerçekiminin, yıldızın kozmik cisme daha yakın olan tarafını güçlü bir şekilde çekmesiyle gelgit bozulması etkisi oluşur. Dev kozmik cisim önce yıldızı parçalara ayırır, daha sonra maddesini emer ve bu süreçte yıldızı uzun bir iplikçik haline getirir.

Her şeyi yutan kozmik cisim

Makalenin baş yazarı Giacomo Cannizzaro,   “Soğurma çizgileri dar” diyen yazar devamında, “dönen bir diske baktığımızdaki gibi Doppler etkisiyle genişlemediğini” dedi. 

Toplama diskindeki materyalin hızlı hareketinin neden olduğu Doppler etkisi, kaynağın gözlemciye doğru veya gözlemciden uzağa hareket etmesine bağlı olarak elektromanyetik dalgaları uzatır veya daraltır. Sonuç olarak, toplama diskinin Dünya’dan uzaklaşan kısmının yaydığı ışık daha parlak olur. Ancak bilim insanları buna dair hiçbir kanıt görmedi.

Bilim insanları, süper kütleli kara delikleri Güneşten milyonlarca ve hatta milyarlarca kez daha ağır olarak niteliyor. Bunların çoğu galaksinin merkezinde gizli halde. Milyarlarca yıl içinde büyüyor ve yerçekimsel yakalamadan düşen her şeyi yutuyorlar. Gökbilimciler, çevrelerindeki gaz ve maddeyle boğuşurken yaydıkları parlak X-ışınları sayesinde bu kozmik cisimleri tespit ediyor.

Yorumlar