Gezegenler nasıl doğuyor sorusuna yanıt arayan entral Lancashire Üniversitesi'nden araştırmacıları, yıldızların etrafındaki gaz disklerinden gezegenlerin nasıl oluşabileceğini simüle ettiler. Simülasyon, yeni oluşan gezegenlerin küreden çok, yassı küremsi / ezilmiş hamur topakları gibi olduğunu gösterdi.
Simülasyon deneyinin sonuçları "Astronomy & Astrophysics Letters" adlı bilimsel dergide yayımlandı.
Makalede yer alan bilgilere göre; İngiltere'deki Central Lancashire Üniversitesindeki (UCLan) araştırmacılar, yeni doğan gezegenlerin oluşumunu modellemek için ilk kez bilgisayar simülasyonları kullandı.
Astronomlar, astrofizikte "disk kararsızlık modeli" olarak bilinen bir kavramdan yararlandı.
Modele göre, gezegenler, genç yıldızların yörüngesindeki yoğun gaz ve tozdan oluşan dönen büyük disklerin parçalanmasıyla kısa zamanda oluşuyor. Böylece, bugüne dek genellikle küre şeklinde oldukları varsayılan gezegenlerin yassı şekerlere benzer bir şekle sahip oldukları görüldü.
Makalenin yazarlarından Dr. Dimitris Stamatellos; 'Uzun zamandır gezegen oluşumunu araştırıyoruz ancak simülasyonlarda gezegenlerin şeklini kontrol etmeyi daha önce hiç düşünmemiştik. Her zaman küresel olduklarını varsaymıştık. Çünkü gözlemleyebildiğimiz çoğu gezegen küreydi veya en azından küre olmaya çok yakındı. Mesela Dünya, Jüpiter ve Satürn tam küre değil; Dünya kutuplardan yaklaşık yüzde 0,3 oranında, Jüpiter yaklaşık yüzde 6 oranında ve Satürn ise yüzde 10 oranında düzleşmiştir.. Genç gezegenlerde ise bu oran çok daha fazla. Genç gezegenler simülasyonda göre, yüzde 90 civarında daha yassı olabiliyor. Bir gezegenin öngezegen aşaması ortalama 1-5 milyon yılı sürüyor. Dünyanın yaklaşık 4,5 milyar yaşında olduğu göz önüne alındığında, erken tarihinin çok küçük bir bölümünde bonibon şekeri şeklinde olduğu söylenebilir" dedi.
Yorumlar