Favizm yani halk arasındaki adıyla Bakla Zehirlenmesi; baklaya karşı aşırı duyarlılıkla ilgili bir rahatsızlıktır. Bu duyarlılığı taşıyan kişi bakla yediğinde, baklanın içerisindeki G6PD (glikoz 6 fosfat denidrogenaz) enzimi alyuvarları hızlı şekilde tahrip ederek şiddetli anemiye (hemolitik anemi) yol açar. Rahatsızlık farklı klinik tablolarla kendini gösterir. Akut hemolitik anemi ve buna bağlı belirtiler ortaya çıkabilir. Klinik bulgular bakla yenmesinden 5-24 saat sonra kendini gösterir. Hemoliz sonrası gelişen anemi genellikle ani ve çok ağırdır.
Talesemi hastaları, bebekler ve hamileler bakla yememelidir
Halk arasında bakla zehirlenmesi, tıp litaretüründe ise favizm olarak bilenen bu rahatsızlık Ege, Akdeniz’de ve Afrika’da halkın yaklaşık yüzde 20’sinde olduğu tahmin edilen G6PD (glikoz 6 fosfat denidrogenaz) enzim eksikliği olan kişilerde görülmektedir. Talesemi ile paralel görülen bir rahatsızlık olduğu için de bu hastaların bakla yememeleri önerilmektedir.
Özellikle bebeklerde bu enzim eksikliği henüz bilinmiyorsa gebelere ve bebeklere bakla yemeleri önerilmemelidir.
İlaç tedavisi gören bireyler mutlaka doktor kontrolü eşliğinde bakla yemelidir.
Huzursuz bağırsak sendromu (irritabl bağırsak sendromu) olanlar da gaz yapabileceği için bakladan kaçınmalıdırlar.
Kadınlarda huzursuz bağırsak sendromu daha fazla Prof. Dr. Ahmet Uygun, huzursuz bağırsak sendromunun 3 tipte görüldüğünü belirtti.
Yorumlar