Tenis, dünyanın en çok izlenen dördüncü sporu olsa da çoğu tenis hayranı bile tenis toplarının neden tüylü olduğunu ve diğer spor toplarından neden bu kadar farklı olduğunu bilmiyor.
Başlangıçta çim tenisi olarak bilinen oyunun, 12-13. yüzyıldaki bir Fransız hentbol oyunundan kaynaklandığı düşünülüyor. Oyun başlangıçta deri veya kumaştan yapılmış, içi paçavra veya at kılı ile doldurulmuş bir top kullanılarak oynanıyordu.
Oyunun popülerliği arttıkça tenis toplarının yapımında kullanılan özellikler ve üretim süreci de gelişti. Oyun kısa süre sonra beyaz pazenle kaplı volkanize Hint kauçuk çekirdeklerini kullanmaya başladı.
Sonunda topların flanel kılıfı, bugün hala Needle kumaşıyla birlikte kullanılan Melton kumaştan yapılmış bir kılıfla değiştirildi. Melton kumaşı yüksek yün içeriğine sahipken Needle kumaşının yapımı daha ucuz ve sentetik elyaflardan oluşuyor.
Tenis toplarının tüylü olmasının nedeni hız faktörü
Tenis toplarındaki ilginç tüylü model, muhtemelen topun en önemli bileşenidir. Bu yüzden sıklıkla tenisçilerin servis atmadan önce bu tüylerle oynadığını görebilirsiniz.
Eğer tenis topu dışında herhangi bir şeyle tenis oynamayı denediyseniz, bu ilginç modelin işlevini fark etmiş olabilirsiniz. Düzgün bir top, raketle vurulduğunda düzgün bir maça izin vermeyecek kadar hızlı ve uzağa gidecektir. Yani bu modelin görevlerinin arasında topu yavaşlatmak da bulunur.
Tenis topu üzerindeki tüyler, aerodinamik sürtünme olarak bilinen yüzey alanı sürtünmesini arttırır ve bu da havanın topun yüzeyi üzerinde daha yavaş hareket etmesine neden olur. Top havada ilerlerken arkasında bir “iz” yaratır. Bu “iz”, topun ön kısmındaki yüksek basınç bölgesi ile basınç farkı yaratan, topun arkasında bulunan bir alçak basınç alanıdır. Bu, topun düşük basınçlı ize doğru geriye çekilmesine neden olur ve bu da topu yavaşlatan bir sürükleme kuvveti oluşturur.
Bu geriye doğru “emme” hareketi aynı zamanda topun dönmesine neden olur, üstteki hava katmanları aşağı doğru itilir ve arkasındaki türbülanslı dalga topun dönmesine neden olur. Saat yönünde dönen top hareketi “backspin” olarak bilinirken, saat yönünün tersine dönen top hareketi “topspin” olarak bilinir.
Tenis topunu döndürme yeteneği, oyuncuların topun hızını ve havadaki yörüngesini taktiksel olarak nasıl kontrol ettiklerini gösterir. Topun tüylü modelinin durumu, oyuncunun topu havada manipüle etme yeteneğini etkiler. Oyun sırasında gevşeyen bir model yerine sıkı dokunmuş bir model tercih edilir.
Tenis topu neden sarıdır?
Artık yarışmalarda kullanılan tenis toplarının tekdüzeliği, tutarlı bir boyut, şekil, doku, yoğunluk ve renk sağlamak amacıyla Uluslararası Tenis Federasyonu (ITF) tarafından yoğun bir şekilde izleniyor. Tenis topları başlangıçta kortun rengine bağlı olarak siyah veya beyaz renkteyken, televizyonun gelişiyle ITF, 1972’de televizyonda fark edilmelerini kolaylaştırmak için “optik sarı” renkli toplara geçti.
Topların özellikleri oyun için o kadar önemlidir ki, her yıl 200’den fazla tenis topu markası ITF tarafından test edilmektedir. Dolayısıyla, oyuncuların ilk servisi yapmadan toplarla oynamaları sadece bir zaman kazanma davranışı değildir, aynı zamanda topu kendi isteklerine göre kontrol etme ve düzenleme çabasıdır.
Yorumlar