Apocalypto'nun eşiğinde

Apocalypto ne yana düşer Dede Korkut usta

Kanuni Sultan Süleyman, Alman Seferine çıkıp Hıristiyanlığın önemli kalelerinden Budin'i fethedip, reayanın haklarına tecavüze izin vermeyip, halkın mal, can ve ırz emniyeti sağladığı yıl, Hristiyanların cani fatihi Francisco Pizarro Peru'nun Cajamarca kasabasına ayak basıyor ve "Apocalypto" başlıyordu.

İnkaların bu tarihe hangi şartlarda oluştuğunu anlatan 2006 yapımı filme ad olan Apocalypto'nun,  Türkçe'ye "kıyamet" diye mi yoksa "ilk gün" ya da "sonun başlangıcı" diye mi çevrilmesi gerektiği önemli bir tartışma çünkü Mel Gibson'ın olaya özünde hangi cepheden baktığını gizleyen kilit bu kelime.

Kutsal Roma İmparatoru V. Karl'ın adına kıtaya ayak basan güya İspanyol  askeri olan özünde ayaktakımından oluşan 168 çapulcu ile Francisco Pizarro  inanılmaz bir iş başarıyorlardı.

Görkemli İnka İmparatorluğunun haşmetli yöneticisi Atahualpa'nın onbinlerce bin kişilik görkemli ordusu yeni bir zafer kazanmış olmanın moraliyle Francisco Pizarro'nun komutasındaki 168 kişilik Haçlı Bölüğü ile kapışıyor ama 16 Kasım 1532 tarihinde esir düşüyordu.

İmparatoru serbest bırakmak için 5 metre eninde 7 metre genişliğinde ve 2,5 metre yüksekliğindeki bir odayı dolduracak kadar altını fidye olarak alan Francisco Pizarro sözünü tutmuyor ve İmparator Atahualpa'yı öldürüyordu....

Ateşli silah üstünlüğü ve sömürgecilik ruhunun beslediği savaştaki lojistik üstünlükleri göz önüne alındığında (İlahi bir faktör devreye girmediği taktirde) Avrupa'nın sözde Haçlı Orduları eninde sonunda İnkaları yeneceklerdi, bunu tartışmaya bile gerek yok.

Tuhaf olan aşağı yukarı 500 katı bulan inanılmaz sayısal üstünlüğe rağmen daha ilk çatışmada yaşanan büyük hezimettir! Ki tarihin en büyük soykırımının başlangıcını da bu zafer sarhoşluğunun 'coşkusuyla' geliyordu...

Bu konuda yazılan hemen hemen tüm kitaplar ve bilimsel araştırmalar zaferi çelik zırh, ateşli silah üstünlüğü ve yazılı metinlerle aktarılan 'bilginin' kullanım imkanına bağlıyorlar....

İşte bu noktada "Apocalypto" ile Mell Gibson tarihçi ve bilim adamlarına muhalif görüşlerin sesi olarak önem arz ediyor...

Apocalypto'nun oldukça karmaşık olduğu sanılan mesajı aslında çok açık: "İnkalar, teknojik üstünlük kurbanı değillerdi, onlar içten içe çürüyen ve birbirini katleden bir medeniyet haline dönüştükleri için yıkılmaları sanıldığından kolay oldu.

"Ötekileştirdikleri"  birbirlerinden o kadar çok korkuyorlardı ki kendilerini putperest mantıkla "Tanrıya" sığınmak zorunda hissediyor ve 'dogma'ların marifetiyle birbirlerini boğazlamayı dini erdem sayıyorlardı....

"Korku, insanı içten içe kemiren sinsi bir hastalıktır" dedirtiyor filmde Gibson kahramanın babasına ve hastalıklı insanlardan uzak durmayı çare olarak sunuyor....

Korku'nun kardeşi kardeşi düşman edeceği ve birbirini boğazlatacağı fikrini en somut ifade eden öykülerden biri de William Golding'in  Sineklerin Tanrısı'dır (The Lord of the Flies)...

Aslında biz kendi mitolojimizi iyi analiz edebilmeyi başarsak aynı noktaya daha kısa yoldan ulaşabilecek şansa sahibimiz. Dedem Korkut Hikayeleri'nin temel mesajı da budur... Kardeşin kardeşe kılıç çekmesini önlemek için didinen bir bilge üzerine kurulu öykülerin temelinde İç Oğuz ve Dış Oğuz'un birbirine duyduğu öfke ve kahramanların kurtuluşu bir diğerini ortadan kaldırmasında görmesidir... Ama ne yazık ki Azrail'e kafa tutan Deli Dumrul'a bakıp , tanrılardan ateş çalan Prometheus'u gördüğünü sananların propaganda güçleri  diğer öykülerin önünü perdeliyor....

Elimizde  "Türk'ün Türk'ten korkmaktan daha büyük düşmanı yok" diyen bir tarihi mesaj varken biz ısrarla "Türk'e Türk'ten başka dost yok" sloganıyla "içimizdeki hainler" sloganları atarak, dürtülerimizi örtmeyi tercih ediyoruz... Uydurduğumuz masalın kahramanlarını ortadan kaldırmakla kendimizi vazifelendiriyor ve Tanrılarımızın gönlünü hoş ediyoruz....

Apocalypto filminde tanrıların gönlünün alındığı "kurban ayini" sahnelerini tekrar tekrar izlemenizi öneririm. Ta ki o ayin sırasında "müminler" tanrıya yakarırken, rahip ve imparatorun yüzündeki gülümsemeyi görene kadar...

Bu ülkede kurban edilen insanları gördükçe şuna inanıyorum; içine düştüğü hastalığı tedavi etmek yerine Tanrıya sözde şükredip, onun gönlünü kazanmayı umanların sayısı ne kadar çoksa, eğer bir gün çıkıp gelecekse  bizim Francisco Pizarro'muzun zaferi kazanma süresi o kadar kısa olacaktır....

Pizaro'lar bütün vahşetlerine rağmen düşmanlarını uzaklarda arayacak kadar akıllı oldukları için biz buğün " hâlâ aldı Nemçe bizim nazlı Budin'i" türküsüyle övüvüyoruz (ya da avunuyoruz. her neyse artık!)

Yaşar İliksiz - Mistikalem.com

@yasariliksiz

yasar@yasariliksiz.com