Dinozorlar Aleminin en meşhur türleri?

Dinozorlar hakkında bilimsel verilere dayalı çok geniş bir liste hazırlamak mümkün ancak keşfedilen 1000'den fazla dinozor türü olduğu düşünülürse, bu liste oldukça uzun olabilir. Bunun yerine, tematik ve özenle seçilmiş bir örnek liste oluşturalım istedik. İŞte mistikalem.com seçkisi ile dinozorlar hakkında bilimsel gerçekler...

1. Keşif Yıllarına Göre Önemli Dinozor Türleri

1824 – Megalosaurus

İlk bilimsel olarak tanımlanan dinozor türüdür.
Jurassic döneminde yaşamış bir etobur theropoddur.
Fosilleri İngiltere'de bulunmuştur.
Adı "dev kertenkele" anlamına gelir.
1. yüzyılda "dinozor" kavramının oluşmasına öncülük etmiştir.

1858 – Hadrosaurus foulkii

Kuzey Amerika'da keşfedilen ilk neredeyse tam dinozor iskeletidir.
Otobur bir "ördek gagalı dinozor" (hadrosaur) türüdür.
New Jersey, ABD'de bulunmuştur.
İki ayaklı (bipedal) hareket ettiği anlaşılan ilk dinozordur.
Dinozorların modern tasvirlerini değiştirmiştir.

1902 – Tyrannosaurus rex

En ünlü theropod dinozorudur, Kretase döneminde yaşamıştır.
Montana, ABD'de keşfedilmiştir.
12 metre uzunluğa ve 8 ton ağırlığa ulaşabilir.
Korkunç çene gücü (5-8 ton basınç) ile bilinir.
Tartışmalı olarak avcı mı yoksa leşçi mi olduğu konusu devam eder.

1993 – Giganotosaurus carolinii

Arjantin'de keşfedilen bu tür, T. rex'ten daha büyük olabilir.
13-14 metre uzunluğunda bir etobur theropoddur.
Kretase döneminde Güney Amerika'da yaşamıştır.
Fosilleri Patagonya'da bulunmuştur.
Jurassic World filmlerinde popüler hale gelmiştir.

2020 – Ubirajara jubatus

Brezilya'da keşfedilen küçük bir theropoddur.
Tüyleri ve omuzlarındaki uzun dikenlerle dikkat çeker.
110 milyon yıl önce yaşamıştır.
Örnek, dinozorlarda tüy çeşitliliğini gösterir.
Fosili tartışmalı bir şekilde Almanya'ya götürülmüştür.

2. Fosillerinin Keşfediliği Ülkelere Göre Önemli Dinozor Türleri

ABD – Triceratops horridus

En ikonik boynuzlu dinozorlardan biridir.
Kretase döneminde Kuzey Amerika'da yaşamıştır.
Üç boynuzu ve kemikli yaka kafatası vardır.
Otoburdur ve sürüler halinde yaşadığı düşünülür.
T. rex ile aynı dönemde yaşamıştır.

Çin – Microraptor zhaoianus

Dört kanatlı küçük bir dromaeosaur (raptor) türüdür.
Tüyleri ve uçma yeteneği ile dikkat çeker.
Jurassic döneminde yaşamıştır.
Fosilleri Liaoning'de bulunmuştur.
Kuşlarla yakın akrabadır.

Arjantin – Argentinosaurus huinculensis

Bilinen en büyük kara canlısı olabilir (35-40 metre).
Kretase döneminde yaşamış bir sauropoddur.
Otoburdur ve günde yüzlerce kilo bitki tüketmiştir.
Fosilleri Patagonya'da keşfedilmiştir.
Ağırlığı 70-100 ton arasında tahmin edilir.

Kanada – Ankylosaurus magniventris

Zırhlı bir dinozordur, "yaşayan tank" olarak bilinir.
Kuyruğunda kemikli bir topuz bulunur.
Kretase döneminde yaşamıştır.
Fosilleri Alberta'da bulunmuştur.
T. rex gibi yırtıcılara karşı savunma geliştirmiştir.

Hindistan – Rajasaurus narmadensis

"Kral kertenkele" anlamına gelen bir theropoddur.
Kısa boynuzlu bir abelisaurid türüdür.
Kretase döneminde yaşamıştır.
Fosilleri Narmada Nehri vadisine dağılmıştır.
Hindistan'ın en ünlü dinozorudur.

İşte en ünlü dinozorları kategorilere ayıran özet rehber

1. En Ünlü Etobur Dinozorlar

Tyrannosaurus rex
- "Tiranozor" olarak bilinen en ikonik yırtıcı. 12 metre boy, 8 ton ağırlık.
- Kretase döneminde Kuzey Amerika'da yaşadı.
- Şimdiye kadar bilinen en güçlü ısırık (5-8 ton basınç).
Velociraptor
- Jurassic Park'ta popülerleşen hızlı, tüylü avcı.
- 2 metre boyunda, sürüler halinde avlandığı düşünülüyor.
- Moğolistan'da keşfedildi.
Spinosaurus
- Dünyanın bilinen en büyük etobur dinozoru (15-18 metre).
- Yarı suda yaşayan, balıkla beslenen dev. Mısır/Fas kökenli.
- Sırtındaki "yelken" ısı düzenleme için kullanılıyor olabilir.
Giganotosaurus
- T. rex'ten daha uzun (13-14 metre) ama daha hafif.
- Arjantin'de yaşadı, sürü avcısı olduğu teorisi var.
Allosaurus
- Jurassic döneminin T. rex'i. 9 metre boyunda.
- Avını kafatasını bıçak gibi kullanarak yaralıyordu.

2. En Ünlü Otobur Dinozorlar

Triceratops
- 3 boynuzlu, kemikli yaka kafatası olan otobur.
- T. rex'e karşı savunma için evrimleşti.
Brachiosaurus
- Uzun boynuyla ağaçların tepesindeki yaprakları yerdi.
- 25 metre boy, 50 ton ağırlık. Jurassic Park'taki ünlü "beslenme sahnesi".
Stegosaurus
- Sırtındaki plakalar ve kuyruğundaki dikenlerle tanınır.
- Plakaların renkli olup sergileme amaçlı kullanıldığı düşünülüyor.
Ankylosaurus
- Zırhlı gövde ve topuzlu kuyrukla "yaşayan tank".
- Etoburlara karşı mükemmel savunma.
Diplodocus
- 30 metre uzunluğunda, kamçı gibi kuyruğu vardı.
- Bitkileri kökünden sökmek için evrimleşmiş dişler.

3. Uçan Dinozorlar (Pterosaurlar)

Quetzalcoatlus
- 12 metre kanat açıklığıyla tarihin en büyük uçan canlısı.
- Bir zürafa boyutunda!
Pteranodon
- Kanat açıklığı 7 metre. Dişsiz gagası balık avına uyumlu.
Rhamphorhynchus
- Uzun kuyruğu ve dişleriyle Jurassic dönemin avcısı.
Dimorphodon
- Jurassic World'deki "limandan kaçan" tür. Kısa kanatlı, güçlü çeneli.
Tapejara
- Renkli tepeli başıyla dikkat çeken Brezilyalı tür.

4. Suda Yaşayan Dinozorlar

Mosasaurus
- Jurassic World'deki "köpekbalığı yutan" dev. Aslında dinozor değil, deniz sürüngeni.
Plesiosaurus
- Uzun boyunlu "Nessie" efsanesine ilham veren tür.
Spinosaurus
- Yarı suda yaşayan tek dinozor. Yüzgeçli ayaklar.
Ichthyosaurus
- Yunus benzeri, balık yiyen deniz sürüngeni.
Elasmosaurus
- 14 metre boyunlu, kürek ayaklı avcı.

5. En İri 5 Dinozor

Argentinosaurus (40m, 100 ton)
Patagotitan (37m, 70 ton)
Dreadnoughtus (26m, 65 ton)
Brachiosaurus (25m, 50 ton)
Diplodocus (30m, 15 ton)

6. En Hızlı Dinozorlar

Struthiomimus (80 km/s)
Gallimimus (70 km/s)
Velociraptor (60 km/s)
Deinonychus (50 km/s)
Compsognathus (40 km/s)

7. En Küçük Dinozorlar

Microraptor (Kuş büyüklüğünde, 4 kanatlı)
Compsognathus (Tavuk boyutunda)
Parvicursor (60 cm, Moğolistan'da keşfedildi)
Epidexipteryx (Tüylü, 25 cm)
Anchiornis (Kuş benzeri, 34 cm)

Bu haber; Nature, Science dergileri, Royal Tyrrell Müzesi veritabanı.ve Paleobiology Database (PBDB) kaynaklarından deepseek yardımı ile mistikalem.com tarafından derlenmiştir.