Normal şartlarda insanlar yağmurlu ve kapalı havada pek havai fişet patlatmak istemese de bazen kutlamalar ve merasimler yağmurlu ve kapalı havaya denk geliyor. Beklentiler insanları havai fişek patlatmaya zorlayabiliyor. Ancak bu oldukça sakıncalı bir talep. Çünkü nemli havada patlatılan fişekler hem çevre hem sağlık açısından tehlikeli.
Yağmurlu veya yüksek nem oranına sahip havalarda havai fişek patlatmak, kutlamaların keyfini kaçırabilecek önemli tehlikeleri de beraberinde getiriyor. Normal koşullarda görsel bir şölene dönüşen bu gösteriler, nemli hava koşullarında hem güvenlik hem de çevre sağlığı açısından ciddi riskler oluşturabiliyor.
NEMLİ HAVADA HAVAİ FİŞEK PATLATILIRSA NE OLUR?
Bulutlu ve yüksek nemli bir günde havai fişek patlatıldığında, belirli bir yerdeki havanın daha da kirlenmesi muhtemeldir. Bunun nedeni, havai fişeklerin saldığı kirleticiler ile bu kirleticileri yere daha yakın tutan mevcut hava koşullarının bir araya gelmesidir.
Havai fişekler atmosfere çeşitli zararlı maddeler salar. Bunlar arasında partikül madde (PM), karbondioksit, karbon monoksit, azot oksitler ve kükürt dioksit bulunur. Bu emisyonlar birleşerek hava kalitesini ve görüş mesafesini önemli ölçüde azaltan zehirli bir pus oluşturabilir.
YANGIN VE YARALANMA RİSKİ YÜKSEK
Yağmur veya yoğun nem, havai fişeklerin içindeki barut ve oksitleyici kimyasalların tutuşmasını zorlaştırıyor. Bu durum fişeklerin tam olarak patlamamasına, yön değiştirerek kontrolsüz şekilde düşmesine yol açabiliyor. Yarım kalan patlamalar, hem seyirciler hem de çevredeki yapılar için yangın ve yaralanma riski doğuruyor.
Toksik kalıntılar toprağa ve suya karışıyor
Çevre mühendisleri ise yağmurlu havalarda fişeklerden yayılan metal tozlarının (özellikle baryum, stronsiyum, bakır ve alüminyum bileşikleri) doğrudan toprağa ve yüzey sularına karıştığını vurguluyor. Normalde kuru zemine düşen bu partiküller yağmurla birlikte akışa geçerek kanalizasyon, göl veya tarım alanlarına ulaşabiliyor. Uzmanlara göre bu maddeler, hem bitki dokularında hem de sucul ekosistemlerde ağır metal birikimine neden olabiliyor.
Solunum ve gürültü kirliliği de artıyor
Islak hava, dumanın dağılmasını geciktiriyor; bu da solunum yolu rahatsızlıklarına sahip kişiler için tehlike oluşturabiliyor. Ayrıca yağmur bulutlarının ses dalgalarını yansıtma etkisi nedeniyle, patlamaların yankısı normalden daha şiddetli duyuluyor. Bu da özellikle bebekler, yaşlılar ve evcil hayvanlar üzerinde strese yol açabiliyor.
Kutlama planlarını hava durumuna göre yapmak gerekiyor
Sivil savunma ve çevre güvenliği uzmanları, kutlama organizasyonlarının mutlaka meteoroloji raporları doğrultusunda yapılması gerektiğini hatırlatıyor. Yağmurlu günlerde havai fişek yerine ışık, lazer veya dron gösterileri gibi daha güvenli alternatiflerin tercih edilmesi öneriliyor.
“Havai fişeklerin güzelliği, güvenlik önlemleriyle birleştiğinde anlam kazanır. Yağmurda patlatılan her fişek, sadece görsel bir risk değil, çevreye bırakılan kimyasal bir yük haline gelir.”
Yorumlar