Zihinsel imgelerin fotoğrafa yansıması fikri, parapsikoloji tarihinin en tartışmalı iddialarından birine dayanır: Ted Serios vakası ve onu inceleyen Dr. Jule Eisenbud'un çalışmaları.
Ted Serios: "Düşünce Fotoğrafçısı"
1960'larda, Chicago'da yaşayan Ted Serios adlı bir otel katibi, sadece zihniyle Polaroid fotoğraflara imgeler aktarabildiğini iddia etti. "Thoughtography" (nöroradyografi) adı verilen vaka, parapsikolog Dr. Jule Eisenbud tarafından 10 yıl boyunca incelendi.
Serios, gözlerini kameraya dikip konsantre olduğunda, filmde uzak şehirler, tarihi binalar hatta soyut şekiller belirdiğini savundu.
Dr. Jule Eisenbud'un Araştırması ve Bilimsel Tartışmalar
Eisenbud, "The World of Ted Serios" (1967) adlı kitabında, Serios'un yeteneğini 500+ deneyle test ettiğini ve açıklanamayan sonuçlar aldığını öne sürdü.
İddialarının dayanakları şunlardı:
Serios, hiç gitmediği yerlerin (örn. Roma'daki Kolezyum) fotoğraflarını "zihninden yansıttı".
Bazı görüntüler gelecekten bile olabilirdi (prekognisyon).
Alkol bağımlılığı, yeteneğini tetikliyor gibiydi (Unruhe'deki katilin psikozuyla paralellik).
Eleştiriler:
Bilim camiası, Eisenbud'un kontrollü deneyler yapmadığını ve Serios'un hile yapmış olabileceğini savundu.
Serios'un kamera hilesi (örn. lens arkasına saklanan minik dia pozitifler) kullandığı iddia edildi.
Thoughtography'nin Bilim ve Kültürdeki Yeri
Parapsikolojik alemde Eisenbud'un çalışmaları, ABD'nin Soğuk Savaş dönemi psişik araştırmalarına (Stargate Projesi gibi) ilham verdi.
Kurguya Etkisi: X-Files ("Unruhe"), Fringe ve The Twilight Zone gibi yapımlarda thoughtography teması işlendi.
Gerçek hayatta bu iddialar hiçbir zaman bilimsel olarak kanıtlanamadı, ancak psikiyatri ve nörobilim, halüsinasyonların beyin kimyasıyla ilişkisini araştırdı.
X-files TV serisininn Unruhe bölümdeki katil Gerry Schnauz, tıpkı Serios gibi zihnindeki imgeleri fotoğraflara yansıtıyordu, ancak bunu psikotik bir kırılmayla yapıyordu.
Serios iddiaları paranormal bir yetenekti; Schnauz ise travma sonucu oluşan bir psikoz yaşıyordu.
Eisenbud, Serios'u "psişik" olarak nitelendirirken, X-Files bu olguyu korku unsuruyla birleştirdi.
Thoughtography Bir Efsane mi?
Kanıt yok, ama tartışma var. Eisenbud'un çalışmaları bugün bile parapsikoloji meraklıları tarafından referans gösterilir.
Serios'un fotoğraflarının bir kısmı internette mevcut. Gerçek olabilir mi? Yoksa zekice bir aldatmaca mı? Cevabı hâlâ belirsiz.
Ted Serios Kimdir?
Theodore Judd Serious (Ted Serios) 1918'de Kansas City'de doğdu. Okul eğitimi dışında hayatının ilk yıllarına ait fazla bilgi yok. Vietnam Savaşı'nda yer aldı ve yaralanarak engelli olarak geri döndü. Ciddi sağlık sorunları yanında psikolojik travmaları nedeniyle de tekrar tekrar hastaneye yattığı biliniyor.
1950'lerin başlarında Ted Serios, meslektaşı George Johannes ile birlikte "Chicago Conrad Hilton Oteli"nde bagaj görevlisi olarak çalıştı ve parapsikolojik konulara merak saldı.
George Johannes, Serios'u batık hazinelerin gizli yerlerini tespit etmek amacıyla hipnotize etti. İddiasında Tes Serios, hipnoz sayesinde düşüncelerini Polaroid filme aktarma konusundaki psişik yeteneklerini keşfetti. Yeteneği sayesinde ürettiğini iddia ettiği fotoğraflar meşhur oldu.
1960 civarında bilimsel ilgi konusu oldu. Her ikisinin de yıllarca başarısız girişimlerinden sonra, Johannes ve Serios, atfedilen paranormal fenomen için bilimsel iddiada bulundu.
Sonunda, 1963'te, o zamanlar "Illinois Psişik Araştırma Derneği"nin Başkan Yardımcısı olan Pauline Oehler, Ted Serios'un fotoğraf "çekme" konusundaki olağanüstü tekniğinin birkaç gösterisine bizzat tanık olduktan sonra, "Ted Serios'un Psişik Fotoğrafçılığı" adlı makalesini Amerikan "Fate Magazine"de yayınladı. Daha sonra, "Fate Magazine"in kurucu ortağı ve yayıncısı olan Curtis Fuller, makalenin bir kopyasını, Amerikan Psişik Araştırma Derneği'nin (ASPR) ve "Parapsikoloji Vakfı"nın fahri üyesi olarak da bilinen, Colorado Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde psikiyatri alanında tanınmış profesör olan Dr. Jule Eisenbud'a gönderdi. Fuller, Eisenbud'dan ciddi şüphe ve iğrenç dolandırıcılık şüphesini dile getiren bir cevap aldı.
Son olarak, Fuller'ın Serios davasında ısrarı, Eisenbud'u Serios'la şahsen tanışmaya ikna etti. Deneyim tesadüfiydi: 1964 ve 1966 yılları arasında Serios, psikiyatri, fizik, fotoğrafçılık, mühendislik ve diğer bilim alanlarından sürekli değişen bir tanık grubunun önünde "düşüncebilim" yeteneğini kanıtlamak için Eisenbud tarafından düzenlenen bir düzineden fazla kontrollü deneyden geçti ve çoğunluğu, normal bir açıklamanın düşünülemeyeceği bir koşulda resim üretimine tanık olduklarını iddia eden gözlemci ifadeleri imzaladı. Eisenbud, 1967'de Serios üzerine yaptığı kapsamlı araştırma programının sonuçlarını 400'den fazla Polaroid'den oluşan bir veritabanıyla "Ted Serios'un Dünyası: Olağanüstü Bir Zihnin Düşüncebilimsel Çalışmaları" adlı yayınında özetledi.
1967'de Ted Serios'un özel yeteneği 30 Aralık 2016'daki ölümüne kadar ortadan kayboldu.
Yorumlar