Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Tekin, böbrek taşı oluşumuyla mücadele, böbrek taşlarında erken tanı ve tedavinin önemine dikkat çekerek önerilerde bulundu!
BÖBREK TAŞLARI OLUŞTURABİLECEK NEDENLER
İdrarda bulunan mineraller ve kalsiyum, oksalat ile ürik asit gibi tuzların kristalleşerek birikmeleri sonucu oluşan böbrek taşına pek çok etken yol açabiliyor. Yetersiz sıvı alımı, aşırı tuz ve hayvansal proteinden zengin beslenme gibi beslenme hataları, obezite, metabolik sendrom, aile öyküsü, bazı metabolik hastalıklar (hiperkalsiüri, hiperoksalüri, vb), bazı ilaçlar (vitamin D, kalsiyum takviyeleri, vb) ile idrar yolu enfeksiyonları, en önemli faktörleri oluşturuyor.
İdrarda taş oluşumunu önleyen sitrat gibi maddelerin yetersiz olması da süreci hızlandırıyor. Son yıllarda böbrek taşı görülme sıklığında artış gözleniyor. Artışın sebepleri arasında iklim değişikliğiyle birlikte sıcaklık artışı, obezite ve hareketsiz bir yaşam tarzı yer almakta. Benzer nedenlere bağlı olarak böbrek taşı görülme yaşında da bir düşüş söz konusu
Kışın Böbrek Taşı Oluşum Riski Artıyor
Kış aylarında böbrek taşlarının oluşum riski artıyor çünkü soğuk havalarda susuzluk hissi azalıyor ve yetersiz su içilebiliyor. Susuzluk idrarda bulunan minerallerin yoğunlaşmalarına ve çökerek kristal oluşumuna neden olur. Bu kristaller zamanla birikerek taş halini alır. Dolayısıyla, kış aylarında böbrek taşı oluşumunu önlemek için günde ortalama 2 – 2.5 litre su içilmesi çok önemli. Ayrıca, düzenli olarak fiziksel egzersiz yapılması, aşırı tuzlu, şekerli ve fast food ağırlıklı gıdalar yemekten kaçınılması gerekiyor.
En yaygın böbrek taşı belirtisi şiddetli yan ağrısı!
Böbreklerde oluşan taşların özellikle üreter adı verilen ve böbrek ile mesane arasında yer alan kanala düştüklerinde en sık “renal kolik” denilen çok şiddetli yan ağrısına yol açar. Şiddetli ağrıya idrardan kan gelmesi, sık sık idrara çıkma, idrarı tam boşaltamama hissi, sürekli idrar varmış hissi, idrar yolunda yanma, bulantı ve kusma gibi belirtiler de eşlik edebilir.
Böbrek taşlarında erken tanı ile hem hastada sorunlar yaşanması önlenerek yaşam konforu artırılıyor hem de tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu, böbrek fonksiyon kaybı ve cerrahi müdahale gibi olası riskler önemli ölçüde azaltılıyor. Böbrek taşlarının tedavisinde; üriner (boşaltım) sistemin taşlardan tümüyle temizlenmeleri hedefleniyor. Özellikle 5-6 mm’den küçük böbrek taşları bol sıvı tüketimi ve fiziksel egzersizler (Yürüyüş, zıplama vs) gibi basit yöntemlerle kendiliğinden düşebiliyor. Doktor tavsiyesiyle kullanılacak olan bazı ilaçlarla bu süreç kolaylaştırılabiliyor. Daha büyük taşlarda ise taşın lokalizasyonuna göre, medikal tedaviler, ESWL (beden dışı şok dalga tedavisi) veya kapalı endoskopik cerrahi tedaviler ile (URS, RIRS, PCNL, vb.) üriner sistem taşlardan tümüyle temizlenebiliyor.
,Böbrek taşlarının tedaviyle düşürülemediği durumlarda, geçmeyen veya tekrarlayan ağrılarda, böbrek fonksiyon kaybı riskinin arttığı tablolarda ve 2 cm'den büyük böbrek taşlarında ameliyat gündeme geliyor.
Önlemek tedaviden çok daha kolay!
Teknolojik gelişmeler sayesinde böbrek taşı tedavisi büyük ilerleme kaydetse de önleyici tedbirler alınmazsa hastaların hemen hemen yarısında 5-10 yıl içerisinde tekrar taş gelişimi kaçınılmaz oluyor. Aslında hastaların çoğunda böbrek taşlarının düzeltilebilir sebeplerden kaynaklanıyor. Sağlıklı yaşam alışkanlıklarıyla böbrek taşı oluşumunu önlemek her zaman tedavi etmekten daha kolaydır..
Yorumlar