İkili ilişkilerde, aile içinde hatta iş yeri ortamında karşılaşılann duygusal manipülasyon bir kişinin diğerini gizli ve örtük yollarla kontrol etme çabasıdır. Sevgi, fedakârlık ya da mağduriyet rollerinin ardına saklanabilen bu tehlikeli döngü, maruz kalan kişinin öz saygısını temelden sarsarak ciddi psikolojik sorunlara yol açıyor.
EN ÇOK KULLANILAN DUYGUSAL MANİPÜLASYON TAKTİKLERİ
Gaslighting: Kişinin algısını, hafızasını, duygularını sorgulatma
Love Bombing: Aşırı sevgiyle bağlayıp ardından kontrol etme
Sessizlikle Cezalandırma (Silent Treatment): İletişimi keserek suçluluk yaratma
Suç Yükleme (Blame Shifting): Kendi hatasını karşı tarafa yükleme
Guilt-Tripping: Suçluluk hissiyle kontrol etme
Triangulation: Üçüncü kişileri kullanarak kıyas, rekabet ya da baskı yaratma
Projection: Kendi olumsuzluklarını karşı tarafa yansıtma
Sürekli Mağdur Rolü: Her durumda kendini haksızlığa uğramış gibi sunma
Hoovering: İlişki bittikten sonra geri çekmek için duygu sömürüsü yapma
Amaç, Kontrol ve Benliği Yok Etme
Duygusal manipülasyonun sinsi ilerleyen bir kontrol yöntemi olduğuna dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Gülşah Dinçer Atalay, "Bu etki açıkça ve doğrudan değil; gizli, örtük ve çoğu zaman fark edilmesi zor yollarla kurulur. Bu nedenle maruz kalan kişi uzun süre bunun adını koyamaz, hatta çoğu zaman kendini suçlar," diyor.
Manipülatif kişinin doğrudan emir vermek yerine, sözleri, suskunluğu, mimikleri veya zamanlamayı kullanarak karşı tarafın duygularını yönetmeye başladığını vurgulayan Atalay, tehlikenin asıl bu noktada ortaya çıktığına dikkat çekiyor: "Gerçeğin çarpıtıldığı, duyguların yönlendirildiği bir ilişkide, zamanla manipülasyona maruz kalan kişide özsaygı, benlik sınırları ve ruhsal denge bozulur. Bu durum ciddi psikiyatrik hastalıklara zemin hazırlar. Bu yüzden bir insanla konuşurken kendinizi hatalı, eksik ya da suçlu hissetmeniz ve neyin yanlış olduğunu tarif edememeniz, ilk alarm işaretidir"
Duygusal Manipülasyondan Korunma Yolları
Duygusal manipülasyonun yalnızca romantik ilişkilerle sınırlı kalmadığını belirten Dr. Gülşah Dinçer Atalay "Aile içinde (anne-baba, kardeş), iş ortamında (patron-çalışan) ve arkadaşlık ilişkilerinde de yaygın olarak gözlemlenir. Bu döngüden kurtulmanın ilk ve en önemli adımı farkındalıktır. Manipülasyonu tanımlayan güvenilir kaynakları okumak ve gerekirse profesyonel destek almak gerekir. Uzun vadeli en etkili korunma yolu ise sağlıklı sınırlar belirlemek ve bu sınırlara sahip çıkmaktır" önerilerinde bulundu.
Yorumlar