Güneş Kremleri Hakkında Merak Edilenler ve Sağlık Açısından Önemli Bilgiler
Hemen her güneş kremi haberimizde hatırlattığımız gibi öncelikle doğaldan şaşmayın.
Kimyasal Güneş Kremleri Güvenli mi?
Kimyasal güneş kremleri, UV ışınlarını emerek ısıya dönüştüren organik bileşikler (örneğin oksibenzon, avobenzon, oktinoksat) içerir. Güvenlilikleri konusunda bazı tartışmalar bulunmakla birlikte, büyük sağlık otoriteleri (FDA, American Academy of Dermatology gibi) tarafından genellikle güvenli kabul edilirler.
Avantajları: Ciltte beyaz bir tabaka bırakmazlar, bu nedenle günlük kullanım için daha estetik olabilirler.Genellikle daha hafiftirler ve cilde kolayca yayılırlar.
Riskleri: Bazı araştırmalar, içerdikleri kimyasalların (özellikle oksibenzon) hormonal etkileri olabileceğini ve cilt tarafından emilebileceğini gösteriyor. Nadir durumlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilirler.
Mercan resifleri üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir (oksinoksat ve oksibenzon gibi). Bu nedenle "resif dostu" formülasyonlar tercih edilebilir.
Satın Alabileceğiniz En Yüksek SPF Değeri Nedir?
Piyasada genellikle SPF 50+ veya SPF 100 gibi değerlere sahip güneş kremleri bulabilirsiniz. Ancak, SPF 50'den sonraki koruma artışı marjinaldir.
SPF 30: UV-B ışınlarının yaklaşık %97'sini bloke eder.
SPF 50: UV-B ışınlarının yaklaşık %98'ini bloke eder.
SPF 100: UV-B ışınlarının yaklaşık %99'unu bloke eder.
Daha yüksek SPF değerleri, insanlarda yanlış bir güvenlik hissi yaratabilir ve güneş altında daha uzun süre kalmalarına yol açabilir, bu da toplam UV maruziyetini artırabilir. Önemli olan, yeterli miktarda güneş kremi kullanmak ve düzenli olarak yenilemektir.
Hangi UV İndeksine Sahip Güneş Kremi Kullanmak Gerekir?
UV indeksi, ultraviyole (UV) radyasyonunun gücünü gösteren uluslararası bir ölçektir. UV indeksi yükseldikçe, güneş yanığı ve cilt hasarı riski artar.
UV İndeksi Düşük (1-2): Genellikle güneş kremi kullanımı şart değildir, ancak hassas ciltler için önerilebilir. Güneş gözlüğü takmak faydalıdır.
UV İndeksi Orta (3-5): Genellikle SPF 30 veya üzeri güneş kremi önerilir. Şapka ve güneş gözlüğü de kullanılmalıdır. Öğle saatlerinde gölgede kalmak iyi bir fikirdir.
UV İndeksi Yüksek (6-7): SPF 30 veya üzeri, geniş spektrumlu (UVA ve UVB korumalı) güneş kremi şarttır. Öğle saatlerinde (10:00-16:00 arası) güneşe maruz kalmaktan kaçınılmalı, şapka, güneş gözlüğü ve koruyucu giysiler giyilmelidir.
UV İndeksi Çok Yüksek (8-10) veya Aşırı Yüksek (11+): SPF 50+ veya üzeri, geniş spektrumlu güneş kremi zorunludur. Mümkün olduğunca kapalı alanda kalınmalı, eğer dışarı çıkılacaksa tam koruyucu giysiler, şapka ve güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Her 2 saatte bir ve terleme/yüzme sonrası güneş kremi yenilenmelidir.
Genel bir kural olarak, UV indeksi 3 ve üzeri olduğunda güneş kremi kullanmak önemlidir.
Son Kullanma Tarihi Geçmiş Güneş Kremi Hala İşe Yarar mı?
Hayır, son kullanma tarihi geçmiş güneş kremi etkinliğini kaybetmiş olabilir. Güneş kremleri, formülasyonlarının belirli bir süre boyunca stabil kalmasını sağlamak için tasarlanmıştır. Son kullanma tarihi, ürünün bu süre boyunca etkinliğini ve güvenliğini garanti ettiğini gösterir.
Aktif maddeler zamanla parçalanabilir ve UV ışınlarına karşı koruma yeteneğini kaybedebilir.
Krem içindeki koruyucular bozulabilir, bu da bakteri üremesi riskini artırır.
Krem kıvamında, renginde veya kokusunda değişiklik fark ederseniz, tarihi geçmemiş olsa bile kullanmamanız önerilir.
Genellikle güneş kremleri açıldıktan sonra 12 ay içinde kullanılmalıdır.
Uçağa Sprey Güneş Kremi Götürebilir miyim?
Evet, uçağa sprey güneş kremi götürebilirsiniz ancak bazı kısıtlamalar vardır:
El bagajında: Sıvı kısıtlamalarına tabidir. Her bir kabın hacmi 100 ml (3.4 oz) veya daha az olmalı ve tüm kaplar 1 litrelik (şeffaf, kilitli bir poşet) içine sığmalıdır. Genellikle sprey formundaki güneş kremleri bu kısıtlamaya takılabilir, bu yüzden küçük seyahat boyları tercih edilmelidir.
Kayıtlı bagajda (bavulda): Genellikle boyut ve hacim konusunda daha esnektir. Normal boyuttaki sprey güneş kremlerini kayıtlı bagajınızda taşıyabilirsiniz. Ancak, yanıcı aerosoller için belirli kurallar olabilir, bu nedenle havayolunuzun veya seyahat edeceğiniz ülkenin kurallarını kontrol etmek her zaman en iyisidir.
Mineral Güneş Kremleri: Avantajları ve Riskleri
Mineral güneş kremleri, titanyum dioksit ve çinko oksit gibi mineraller içerir. Bu mineraller, UV ışınlarını cilt yüzeyinden yansıtarak ve dağıtarak bir bariyer oluştururlar.
Avantajları:
- Hassas Ciltler İçin İdeal: Kimyasal güneş kremlerine göre alerjik reaksiyonlara neden olma olasılığı daha düşüktür. Rosacea ve akneye eğilimli ciltler için de uygundur.
- Anında Koruma: Uygulandıktan hemen sonra koruma sağlamaya başlar, kimyasal güneş kremleri gibi cilde nüfuz etmesi için beklemeye gerek yoktur.
- Geniş Spektrumlu Koruma: Hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı doğal olarak geniş spektrumlu koruma sağlarlar.
- Çevre Dostu: Mercan resifleri için daha güvenli kabul edilirler.
- Uzun Süreli Koruma: Cilt tarafından emilmediği için daha uzun süre stabil kalabilir.
Riskleri:
- Beyaz Kalıntı: Özellikle nano olmayan formülasyonlarda ciltte beyaz bir tabaka bırakabilirler. Bu, özellikle daha koyu ten tonlarına sahip kişiler için estetik bir sorun olabilir. Renkli mineral güneş kremleri bu sorunu gidermek için tasarlanmıştır.
- Yoğun Hissiyat: Bazı kişilerde ciltte daha yoğun veya ağır bir his bırakabilirler.
- Uygulama Zorluğu: Özellikle sprey formunda olmayanlar, cilde daha zor yayılabilir.
Renkli Güneş Kremleri: Popülaritesinin Nedeni ve Faydaları
Renkli güneş kremleri, genellikle mineral güneş kremlerinin beyaz kalıntı sorununu çözmek için formüle edilmiştir. Cilt tonunu eşitlemeye yardımcı olan hafif bir renk tonu içerirler.
Avantajları:
- Beyaz Kalıntı Yok: Mineral güneş kremlerinin en büyük dezavantajını ortadan kaldırır.
- Cilt Tonu Eşitleme: Hafif bir fondöten veya renkli nemlendirici gibi işlev görerek cilt tonunu eşitleyebilir ve küçük kusurları gizleyebilir.
- Mavi Işık Koruması: Bazı renkli mineral güneş kremleri, içeriğindeki demir oksitler sayesinde elektronik cihazlardan yayılan mavi ışığa karşı da koruma sağlayabilir. Mavi ışığın cilt yaşlanması ve hiperpigmentasyon üzerindeki etkileri araştırılmaktadır.
- Makaj Altı Bazı: Makyaj altına harika bir baz olabilirler.
Riskleri:
Renkli güneş kremlerinin potansiyel riskleri ve zararları şunlardır:
- Alerjik Reaksiyonlar: Bazı kimyasal filtreler (özellikle oksibenzon ve avobenzon) alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hassas ciltler için mineral bazlı (çinko oksit veya titanyum dioksit içeren) güneş kremleri tercih edilebilir.
- D Vitamini Eksikliği: Aşırı güneş kremi kullanımı, cildin D vitamini üretimini engelleyebilir. Ancak, günde 10-15 dakika güneşlenmek yeterli D vitamini sentezi için yeterli olabilir.
- Çevresel Etkiler: Bazı kimyasallar (özellikle oksibenzon ve oktinoksat), mercan resiflerine zarar verebilir. "Resif dostu" etiketli ürünler tercih edilebilir.
- Hormon Dengesini Etkileme Potansiyeli: Bazı kimyasal filtreler hormonal aktiviteyi taklit edebilir. Bu konuda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Endişe duyanlar mineral bazlı güneş kremlerini tercih edebilir.
- Ciltte Tahriş ve Tıkanıklık: Yağlı formülasyonlar veya ağır içerikli güneş kremleri gözenekleri tıkayabilir ve akneye neden olabilir. Cilt tipinize uygun, "non-comedogenic" (gözenek tıkamayan) güneş kremleri kullanın.
- Uygulama Zorluğu: Özellikle sprey formunda olmayanlar, cilde daha zor yayılabilir.
Sonuç olarak, güneş kremi seçimi kişisel tercihlerinize, cilt tipinize ve ihtiyaçlarınıza göre değişmelidir. Ancak, her durumda geniş spektrumlu (UVA ve UVB koruması sağlayan), en az SPF 30 değere sahip bir güneş kremi kullanmak ve düzenli olarak yenilemek cilt sağlığı için kritik öneme sahiptir.
Zülfikar Emin - Mistikalem.com
Yorumlar