Uzayda bir muhtemel bir ay oluşumu teleskopla görüntülendi
Webb Teleskobu Muhtemel Ay Doğumunu Görüntüledi:
NASA/ESA/CSA James Webb Uzay Teleskobu, 625 ışık yılı uzaklıktaki CT Cha b adlı dev bir ötegezegenin etrafında dönen karbon zengini bir diskin kimyasal ve fiziksel özelliklerini doğrudan ölçtü. Bu disk, potansiyel olarak ayların doğduğu bir kozmik inşaat alanı olabilir.
Keşifle ilgili makale, Astrophysical Journal Letters dergisinde "Gezegen Kütlesinde Bir Eşlikçiyi Çevreleyen Karbon Zengini Bir Disk" başlığı ile yayınlandı.
Güneş Sistemi'nde altı gezegenin etrafında dönen 400'den fazla ay var. Büyük ayların, gezegen oluşurken çevresini saran gaz ve toz diskinden doğduğu düşünülüyor. Ancak bu süreç 4 milyar yıl önce gerçekleştiği için elimizde çok az doğrudan kanıt var.
Webb, ilk kez bir ötegezegenin etrafındaki diski doğrudan gözlemleyerek bu gizemi aydınlatıyor.
Ay oluşumu |
Bu, etrafında potansiyel olarak uydular oluşturabilecek toz ve gaz diskiyle çevrili genç bir gezegenin çizimidir. Kırmızı görünen gezegen, sağ altta, bulutlu bir diskle çevrelenmiş olarak gösterilmektedir. Sol üstte, kendi kırmızımsı enkaz diskiyle sarı renkte parlayan ana yıldız görülmektedir. Uzayın siyah arka planı yıldızlarla bezelidir. Çizimin alt kısmında, molekül grafikleri şu sırayla listelenmiştir: Asetilen, Karbondioksit, Etan, Benzen, Hidrojen siyanür. Telif Hakkı: NASA, ESA, CSA, STScI, G. Cugno (Zürih Üniversitesi, NCCR PlanetS), S. Grant (Carnegie Bilim Enstitüsü), J, Olmsted (STScI), L. Hustak (STScI) |
CT Cha b'nin çevresindeki diskte asetilen (C₂H₂), benzen (C₆H₆) gibi yedi karbon bazlı molekül keşfedildi. Bu kimyasal zenginlik, gezegenin bağlı olduğu yıldızın diskinde bulunan suya kıyasla oldukça farklı. Bu fark, sadece 2 milyon yıl içinde gerçekleşen hızlı kimyasal evrimi gösteriyor.
Araştırmacılar, bu diskin ayların yapıtaşlarını barındırdığını düşünüyor. Tıpkı Jüpiter’in Galilei uydularının bir zamanlar böyle bir diskten doğduğu gibi. Ganymede ve Callisto’nun %50’si su buzundan oluşuyor, geri kalanı ise karbon ve silikondan oluşan kayalık çekirdekler olabilir.
Araştırma ekibi, önümüzdeki yıl benzer sistemleri gözlemleyerek genç gezegenlerin çevresindeki disklerin çeşitliliğini daha iyi anlamayı hedefliyor.