10.000 Yıllık Mumyalama: Ölülerini Tütsüleyen Avcılar

Yapılan yeni bir çalışma, günümüzden 10.000 yıl önce bölge halklarının atalarının cesetlerini kurum ve dumanla tütsüleyerek mumyaladığını gösteriyor.

Araştırma Nasıl Yapıldı?

Çin, Filipinler, Laos, Tayland, Malezya ve Endonezya'da bulunan düzinelerce antik mezar incelendi. Bu mezarlardaki iskeletlerin alışılmadık derecede sıkı bir cenin pozisyonunda (hiperfleksiyon) gömüldüğü gözlemlendi. İskeletlerdeki yanık izleri ve kurum kalıntıları, cesetlerin gömülmeden önce uzun bir süre düşük ısılı bir ateşin üzerinde tütsülendiğine işaret etti. Araştırma, PNAS dergisinde yayımlandı.

Çalışmanın başyazarı Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Dr. Hsiao-chun Hung, "Tütsülemenin, çürümeyi yavaşlatmanın çok ötesinde manevi, dini veya kültürel anlamlar taşımış olması muhtemel" dedi.

Gelenek halen sürüyor

Araştırmacılar, bu antik uygulamanın izlerini sürmek için 2019'da Endonezya'nın Papua eyaletini ziyaret etti. Burada Dani ve Pumo halklarının, ölen atalarının cesetlerini sıkıca bağlayıp, düşük ısılı bir ateşin üzerinde tamamen kararana kadar tütsüleyerek mumyalama geleneğini hâlâ sürdürdüklerini gözlemlediler. Bu modern örnek, binlerce yıl önceki uygulamanın nasıl yapıldığına dair canlı bir kanıt sundu.

Bu keşif, Güneydoğu Asya'ya yapılan erken insan göçlerine dair "iki katmanlı" modeli de destekliyor. Modele göre, avcı-toplayıcıların bölgeye 65.000 yıl öncesinden başlayan ilk göç dalgasını, 4.000 yıl önce gelen Neolitik çiftçiler izledi. Tütsüleme geleneğine sahip antik avcı-toplayıcıların, mumyalama geleneğini hâlâ sürdüren modern Papua populasyonlarının ataları olabileceği düşünülüyor.

İnsanlık Tarihini Yeniden Yazdırabilir

Araştırmacılar, sıcak ve nemli bir iklimde vücudu korumanın en etkili yolunun muhtemelen tütsüleme olduğunu belirtiyor. Bu uygulamanın kökeninin, Homo sapiens'in Afrika'dan Güneydoğu Asya'ya yayılmaya başladığı 42.000 yıl öncesine kadar gidebileceği öngörülüyor. Bu durum, bölgedeki biyolojik ve kültürel sürekliliğin ne denli derin ve kalıcı olduğunu gözler önüne seriyor.