Çekül Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen vefat etti

02 Ağustos 2025 Cumartesi

ÇEKÜL Vakfı (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı), Prof. Dr. Metin Sözen’in ölüm haberi sosyal medya hesabından "Vakfımızın kurucu başkanı, hocamız, yol göstericimiz, ilham kaynağımız Prof. Dr. Metin Sözen’i kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz. Yerini doldurmamız mümkün değil. Anadolu’nun her karışını ne onun kadar anlayabilir ne onun kadar bilebilir ne onun kadar sevebiliriz. Öğrettiği değerlerden vazgeçmeden yolunda yürümeye, doğa ve kültürle varolmaya devam edeceğiz. Hepimizin başı sağolsun…" paylaşımı ile duyuruldu.

Prof. Dr. Metin Sözen Tarihi Kentler Birliği'nin kurucularındandı

Tarihi Kentler Birliği'nin kurucularından ve Onursal Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, hayatını kaybetti. Türkiye'nin kültürel mirasına adadığı ömrü boyunca, kentlerin tarihsel, kültürel ve mekânsal değerlerini görünür kılmak için önemli çalışmalar yürüten Sözen, aynı zamanda TBMM Üstün Hizmet Ödülü ve Kültür ve Sanat Ödülü de dahil pek çok ödülün sahibi olmuştu.

Tarihi Kentler Birliği, Sözen'in vefatının ardından yaptığı açıklamada, "Tarihi Kentler Birliği'nin kurucularından ve Onursal Danışma Kurulu Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen'i kaybetmenin derin üzüntüsünü yaşıyoruz. Ömrünü Türkiye'nin kültürel mirasına adayan, kentlerin tarihsel, kültürel ve mekânsal birikimini görünür kılmak için büyük bir mücadele veren kıymetli bir değerimizi yitirdik. Yaşamı boyunca ilham veren çalışmalarıyla TBMM Üstün Hizmet Ödülü ve Kültür ve Sanat Ödülü'ne layık görülen hocamıza Allah'tan rahmet diliyoruz" ifadelerine yer verdi.

Prof. Dr. Metin Sözen'in cenaze namazı yarın İstanbul'da kılınacak

Prof. Dr. Sözen'in naaşı yarın (Pazar) İstanbul Zincirlikuyu Camii'nde ikindi namazını mütekiben  kılınacak cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilecek.

Metin Sözen kimdir?

Metin Sözen 24 Mayıs 1936 Elazığ Harput'ta doğdu. ÇEKÜL'ün (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı) başkanlığını yürüttü. Türkiye'deki, başta tarihi yapılar olmak üzere, kültürel mirasın korunması üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmış bir mimar, öğretim görevlisi ve sivil toplum kuruluşu yöneticisiydi.

Mehmet Muhsin Sözen ve Ülfet Sözen'in çocukları olarak Elazığ'ın Harput şehrinde 24 Mayıs 1936'de dünyaya gelen Metin Sözen, babasının devlet memuru olması nedeniyle ilk ve orta öğretiminin Türkiye'nin farklı şehirlerinde yaptı. İlkokulu Malatya ve Konya'da okuduktan sonra; orta ögrenimine Konya'da başladıysa da Antalya, Adana, İzmit ve Kabataş'ta devam etti.

Yüksek eğitime İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'nde başladı ve aynı üniversitesinin Tarih Kürsüsü'ne 1960 yılında asistan olarak kabul edildi. 1967 yılından itibaren ise İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nde Tarih ve Restorasyon Kürsü'sünde asistanlığa devam etti. Aynı üniversitede 1973 yılında doçentlik, 1979 yılında ise profesörlük ünvanını aldı.

İTÜ'deki öğretim üyesi görevine ek olarak, Türkiye'nin doğal ve kültürel mirasını korumak amacıyla 1990 yılında vakıf statüsünde kurulmuş sivil toplum kuruluşu olan ÇEKÜL'ün başkanlık görevini yürüttü.

Ayrıca TBMM'ye bağlı olan saray, köşk ve kasırların ve içindeki tarihi eşyaların daha iyi korunması için oluşturulan ve de Millî Saraylar Daire Başkanlığı bünyesinde olan Bilim ve Değerlendirme Kurulu başkanlığı yaptı.

Prof. Dr. Metin Sözen'in Ödülleri

  • Üstün Hizmet Ödülü: TBMM Başkanlığı tarafından verildi.
  • Vakıf İnsan Ödülü: Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verildi
  • Ağa Han Mimarlık Ödülü
  • Mimarlığa Katkı Dalı Jüri Özel Ödülü: 2002 yılında TMMOB Metin Sözen'e Türkiye'deki ulusal varlıkların gözetilmesi hususunda hem Türkiye'de hem de ülke dışında yaptığı çalışmalardan ötürü Mimarlığa Katkı Dalı Jüri Özel Ödülü'nü verdi.
  • Koruma Ödülü: 2006 yılında Türkiye Cumhuriyet Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ilk kez verdiği bir ödül olan 1. Ulusal Mimarlık Koruma Ödülleri'nden Koruma Onur Ödülü'ne layık görülmüştür.
  • Kültür ve Sanat Ödülü: 2007 yılında Türkiye Cumhuriyet Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın her sene verdiği Kültür ve Sanat Ödülü'nü kazanmıştır. Ödül kendisine Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından verilmiştir.
  • İsmi, Kars'taki bir caddeye verilmiştir.
  • Onursal Doktora: 8 Aralık 2016 tarihinde İstanbul Kültür Üniversitesi Metin Sözen'e Türk Sanatı ve Mimarlığı konusundaki araştırmaları ile Türkiye'deki doğal ve tarihi mirasın korunmasına ve tanıtımına yaptığı katkılardan dolayı "onursal doktora" unvanı vermiştir.

Prof. Dr. Metin Sözen'in yayınlanan bazı eserleri

  • Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri (1970)
  • Anadolu Kentleri (1971)
  • Diyarbakır'da Türk Mimarisi / Turkish Architecture in Diyarbakır (1971)
  • 50 Yılın Türk Mimarisi (1973)
  • Sinan, Architect of Ages
  • Bir İmparatorluğun Doğuşu: Topkapı
  • Turas el-imare el-Türkiyye vel-Mimar Sinan /Türkish Architecture and Sinan/L'arcitecture
  • Türkey et I'Architecte Sinan (1976)
  • Türk Mimarlığının Tarihsel Gelişimi (1980)
  • Anadolu'da Akkoyunlu Mimarisi (1981)
  • Tarihsel Gelişimi içinde Türk Sanatı (1983)

İmza Attığı Belgeseller

  • Anadolu'da Konutun Öyküsü
  • Sinan'ın Anıları
  • İstanbul'un Kültür Durakları