Kadınların görünmeyen mesaisi ruhsal sağlığını tehdit ediyor

28 Temmuz 2025 Pazartesi

Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, özellikle annelerin üstlendiği zihinsel iş yükünün görünmezliğine ve bu yükün uzun vadeli ruhsal etkilerine dikkat çekti.

Zihinsel iş yükünün günlük yaşamın görünmeyen organizasyonu olduğunu belirten uzmanlar, planlamak, hatırlamak, ön görmek ve organize etmek gibi yıpratıcı sorumluluklarla hayatı şekillendirdiğini söylüyor. Özellikle kadınlar ve annelerin bu yükü doğal bir görev gibi içselleştirdiklerini aktaran Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu da uzun vadede stres, tükenmişlik, dikkat dağınıklığı, uyku bozuklukları, duygusal patlamalar, sinirlilik ve depresyon gibi ruhsal sorunlara zemin hazırlar.” dedi. Yardım etmenin değil, sorumluluğu paylaşmanın zihinsel yükü hafifletmenin tek yolu olduğunu vurgulayan Ülkü, toplumun dayattığı rollerin, kadınları sürekli tetikte tutarken erkeklerin katkısının genellikle fiziksel yardımla sınırlı kaldığını ifade etti. Ülkü ayrıca, zihinsel yükle başa çıkmak için farkındalık, açık iletişim ve mükemmeliyetçilikten uzak durulması gerektiğini önerdi.

Zihinsel iş yükünü “günlük yaşamın görünmeyen organizasyonu” olarak tanımlayan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, "evin işleyişini planlamak, krizleri önlemek, detayları hatırlamak gibi görevler fiziksel olarak görünmese de zihni sürekli meşgul ediyor. Tıpkı bir bilgisayarın arka planında çalışan uygulamalar gibi enerjiyi harcıyor ve sistemi yavaşlatıyor" dedi.

Anneler Bu Yükü İçselleştiriyor

Anneliğin kutsal bir sorumluluk olarak kodlanması, kadınların bu yükü sorgulamadan üstlenmesine neden oluyor. Ülkü, “Çocuk doğduğu andan itibaren anneden ‘bilmek’, ‘ön görmek’, ‘düzenlemek’ bekleniyor” diyerek bu içselleştirilmiş rolün ruhsal tükenmişliğe yol açtığını vurguluyor.

Çözüm Yardım Değil, Ortak Sorumluluk

Toplumda erkeklerin “yardım eden”, kadınların ise “sorumlu olan” kişi olarak konumlandırıldığını belirten Ülkü, zihinsel yükün adil paylaşımı için bu rollerin yeniden tanımlanması gerektiğini söylüyor. “Baba sadece çocuğu parka götüren değil; okul kayıt tarihini bilen, beslenme çantasını düşünen kişi de olmalı.”

Zihinsel yükle başa çıkmak için üç temel adım öneriliyor:

  • Yükün farkına varmak
  • Açık ve ihtiyaç odaklı iletişim kurmak
  • Mükemmeliyetçilikten uzaklaşmak

Ayrıca annelerin kişisel alan yaratmaları ve gerekirse psikolojik destek almaları gerektiği vurgulanıyor.