Zayıflama ilaçlarında yasaklı madde Sibutramin tespit edildi

07 Temmuz 2025 Pazartesi

Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi tarafından TÜBİTAK desteğiyle “İnternette Satılan Zayıflama İlaçlarının Sağlığa Etkileri” başlıklı bir araştırma gerçekleştirildi. Çalışma kapsamında internetten temin edilen 11 farklı zayıflama ürünü laboratuvarda analiz edildi. Bu ürünlerin 3’ünde, kalp hastalıklarına yol açabildiği için birçok ülkede yasaklanan “sibutramin” maddesi tespit edildi.

Araştırmanın sonuçlarını Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın açıkladı. Zayıflama ürünleri konusundaki bilgi kirliliği nedeniyle bu ürünleri araştırdıklarını belirten Prof. Dr. Aydın, “Çok sayıda insanın bu ürünler nedeniyle sağlığını kaybettiğini gerek tıbbi yayınlardan gerek haberlerden biliyoruz. İncelediğimiz ürünleri seçerken kriterimiz internetten temin edilmiş olmasıydı. Çünkü buradaki en büyük potansiyel risk, internetten alınan ürünlerde. Bu ürünlerin güvenilirliği her zaman sorgulanabilir durumda" ifadelerini kullandı.

ARAŞTIRMA HP-TLC YÖNETMİ İLE GERÇEKLEŞTİRİLDİ

Analiz sürecinde yüksek performanslı ince tabaka kromatografisi (HP-TLC) yöntemini kullandıklarını belirten Prof. Dr. Ahmet Aydın, çalışmayı şöyle anlattı: “Ürünlerin içinde sibutramin olup olmadığına baktık. Çünkü bu madde, zayıflama ilaçlarında en sık rastlanan yasaklı içeriklerden biri. Öncelikle aldığımız ürünlerde bir analiz süreci süreci başlattık. Yabancı maddeler ekstraksiyon yöntemiyle ayrıldı, ardından bu örnekler çeşitli analiz teknikleriyle laboratuvarda incelendi. Bu analizlerde yüksek performanslı ince tabaka kromatografisi (HP-TLC) yönteminden yararlandık. Sonuçta, incelediğimiz 11 ürünün 3’ünde sibutramin etken maddesini tespit ettik. Bu ürünler, internet ortamında tamamen bitkisel ya da katkı maddesi içermeyen ürünler olarak tanıtılıyor. Ancak analizler, bu ürünlerin bazılarında sibutramin bulunduğunu ortaya koydu.”

BİR ÇOK ÜLKEDE YASAK SİBUTRAMİN MADDESİ TESPİT EDİLDİ

Sibutramin’in 2011 yılından bu yana Türkiye’de de yasaklı olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ahmet Aydın, şu bilgileri verdi: “Bu madde geçmişte zayıflama ilaçlarında yaygın şekilde kullanılıyordu. Ancak kullanımına bağlı olarak kalp hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı belirlendiği için önce Avrupa’da, ardından ABD ve birçok ülkede yasaklandı. Buna rağmen merdiven altı ya da yasa dışı üreticiler, bu tür maddeleri ürünlerine gizlice ekliyor. Üstelik içinde yasaklı madde bulunduğunu belirtmeden, tamamen doğal ve bitkisel içerikli gibi göstererek pazarlıyorlar.”

İnternetten temin edilen zayıflama ürünlerine karşı vatandaşların dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ahmet Aydın, şunları söyledi: “Biz laboratuvarlarımızda bu ürünleri analiz ettiğimiz için yasaklı maddeyi tespit edebildik. Ancak vatandaşların böyle bir imkânı yok. Ürünü ‘doğaldır’ düşüncesiyle kullanıyorlar ama bu durum, ölümle sonuçlanabilecek ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bu, göze alınacak bir risk değil. Bu nedenle insanların bu tür ürünleri internetten değil, resmi dağıtım kanallarından temin etmesi gerekiyor. Eczaneler bu konuda en güvenilir adreslerdir.”

ZAYIFLAMAK İÇİN MUCİZE FORMÜL YOK

“Halkımız şunu bilmeli: Hiçbir mucize formül, on günde ya da bir ayda insanların sağlıklı bir şekilde zayıflamasını sağlayamaz” diyen Prof. Dr. Ahmet Aydın, sözlerine şöyle devam etti: “Eğer bir ürün bu tür vaatlerle satılıyorsa, büyük olasılıkla sağlığa zararlı ve yasaklı maddeler içeriyordur. Bu nedenle, kişi eğer kilo vermeyle ilgili bir sorun yaşıyorsa öncelikle bir sağlık kuruluşuna başvurmalı, bir hekime danışmalıdır. Hangi ilacın ya da yöntemin uygun olacağına ise hekim ve sağlık ekibi birlikte karar vermelidir. Bu şekilde hareket etmek, sağlığın korunması açısından en doğru yaklaşım olacaktır.”