Yağmur sonrası ortaya çıkan o eşsiz toprak kokusu ve bulut kokuları

Bulutların kokusu, bir nevi doğanın parfümüdür! Ancak bu kokuya ulaşmak için yağmurun ilk damlalarını beklemelisiniz.

Evet, bulutlar da kokar.  Önce bulutların neden ve nasıl koktuğunu izah edelim, sonra da yağmur sonrası ortaya çıkan o enfes kokunun bilimsel açıklamasını görelim: 

Petrichor nedir?

Petrichor, yağmur sonrası ortaya çıkan o eşsiz toprak kokusunun bilimsel adıdır. Kelime, Antik Yunanca'dan türetilmiştir: petra (taş) ve ichor (tanrıların damarlarında akan mistik sıvı).

Petrichor yani yağmur kokusunun sırrı;  topraktaki aktinobakterilerin ürettiği "geosmin" ve bitkilerin saldığı yağlardır. Bu olgu bilimsel olarak ilk kez 1964'te CSIRO (Avustralya) tarafından zah edildi. 

Bu koku, yağmur damlalarının kuru toprakla buluşmasıyla ortaya çıkan kimyasal bir tepkimenin sonucudur. Yağmur damlaları, bu kimyasalları havaya fırlatır. Özellikle Actinomycetes adı verilen bakteriler, toprakta yaşarken Geosmin adlı bir bileşik üretirler. Yağmur yağdığında bu bileşik havaya karışarak o nostaljik ve ferahlatıcı kokuyu oluşturur.

Petrichor, yalnızca bilimsel bir olgu değil, aynı zamanda kültürel ve mitolojik bir anlam taşır. Eski medeniyetler, yağmurun getirdiği bu kokuyu doğanın ruhu olarak kabul etmiş ve bereketin habercisi saymıştır. Günümüzde ise bu koku, birçok insan için huzur ve nostaljiyle özdeşleşmiştir.

Ozon Kokusu: Fırtına Öncesi Keskin Koku

Şimşek, atmosferdeki oksijeni ozon (O₃)'a dönüştürür. İnsan Burnu, ozonu 0.01 ppm seviyesinde bile algılayabilir (klora benzer keskin koku)

Uyarı: Yüksek ozon, solunum için zararlı olabilir!

---

3. Bulutların "Kendine Has" Kokusu Var mı?

Saf Su Buharı Kokusuzdur, ancak bulutlar; Deniz Tuzu (Okyanus kökenli bulutlarda), Sülfat Partikülleri (Volkanik bulutlarda), Polen/Toz (Karasal bulutlarda) taşır. Ancak bu koku, yere ulaşmadan dağılır.

4. Türkiye'de Yağmur Sonrası Hangi Kokular Hissedilir?

Bölge	Hakim Koku	Nedeni
Karadeniz	Yosun + Toprak	Nemli orman bulutları
İç Anadolu	Kuru Ot	Stratüs bulutları + rüzgar
Ege	Çam + Zeytin	Dağ bulutlarının bitki özleri