Küf mantarlarının radyasyon direnci uzayda araştırılacak

02 Haziran 2021 Çarşamba

Küf mantarları ay yolculuğuna hazırlanıyor.

ABD'li mikrobiyologlar, 2021 sonunda veya 2022 başında NASA aracıyla Ay'ın etrafında gezintiye çıkarmak üzere mantar örnekleri hazırlıyor.

Independent Türkçe'nin haberine göre; ABD donanmasına bağlı Denizcilik Araştırma Laboratuvarı'ndan araştırmacılar, deneyde mantarların radyasyona karşı doğal savunmasıyla ilgili bilgi toplamayı amaçlıyor. Bulgular, uzay araştırmalarına katkı koyabilir ve insanların uzayda sürdürülebilir bir yaşam kurmasını sağlayabilir.

Mantarlar, radyasyonun neden olduğu DNA hasarını onarabilen doğal mekanizmalara sahip. Bu mekanizmalar sayesinde mantarlar, insanlara kıyasla yüzlerce kat fazla radyasyona dayanabiliyor.

Bilim insanları Ay deneyinde mantarlardaki (kendilerini hasardan korumalarını sağlayan) melanin maddesini ve DNA onarım yöntemlerini inceleyecek.

Deneyde Aspergillus niger isimli bir mantar türü yer alacak. Laboratuvarlarda ve endüstride yaygın olarak kullanılan siyah bir küf formundaki bu mantar, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) tespit edilen baskın türlerden biri.

Projede yer alan mikrobiyolog Jillian Romsdahl, "Radyasyona son derece dirençli mantarlara bakıyoruz ve bunu nasıl yaptıklarını anlamaya çalışıyoruz" diye konuştu.

Aynı zamanda biyolojik sistemlerin derin uzaya nasıl uyum sağlayacağını araştırıyoruz. Bu daha büyük bir soru. Çünkü Mars'a veya daha uzağa seyahat etmeye çalışan insanlar için etkileri olacak.

Araştırmacılar, laboratuvarda 4 farklı Aspergillus niger örneği hazırlıyor. Bunlardan üçünün genetiği değiştirildi ve mutasyona uğratıldı.

Mutasyonlu mantarlardan birinin melanin yapımında başarısız olması sağlandı. Diğer ikisi ise DNA onarım yöntemlerinde yetersiz kalacak şekilde değiştirildi.

Bu sayede uzmanlar suşları birbiriyle karşılaştırıp mantarların radyasyondan korunma mekanizmalarını daha iyi anlayabilecek.

Deney başladığında mantar örnekleri, NASA'nın Orion kapsülüne yerleştirilecek ve uzaya fırlatılacak. Araç, üç hafta boyunca Ay'ın etrafında dolaşacak.

Deney sona erdiğinde NASA, numuneleri analiz için laboratuvara iade edecek.