Felsefede cevabı verilmesi en zor etik sorulardan olan Trolley Dilemma (Tramvay İkilemi) ilk kez 1967'de Philippa Foot tarafından soruldu, felsefeci judith jarvis, soruyu biraz değiştirere aynı sorulamayı yaptırmayı denedi.
Tramvay İkilemi sorusu: Yaklaşan bir tren var ve siz yanınızdaki kolu çekerek makas değiştirerek, raylar sayesimde trenin yönünü değiştirme şansına sahipsiniz. Trenin güzergahında 5 işçi çalışıyor. Eğer trenin yönünü değiştirmezseniz beş kişi ezilecek. Ancak makas yaparsanız trenin yeni yönündeki rayların üzerinde de bir işçi çalışıyor. Rayların yönünü değiştirirseniz bir kişiyi, değiştirmezseniz 5 kişiyi öldürmüş olacaksınız!
Ne yapardınız?
Judith Jarvis'in Tramvay İkilemi sorusu: Tramvay yolunun üzerindeki üst geçittesiniz. Tramvay beş kişinin üzerine doğru ilerliyor. Yanınızda sizinle birlikte olacakları seyreden bir adam var. Eğer adamı köprüden iterseniz tren onu ezecek ama duracak ve beş kişinin hayatı kurtulacak! Bu durumda kararınız ne olurdu?
İkilemdeki asıl soru, “Birinin ölümüne yol açmak mı yoksa birilerinin ölümüne kayıtsız kalmak mı gerekir.
Bu soru günümüzde kürtaj, ötanazi gibi ahlak problemlerinde de karşımıza çıkan bir ahlak problemidir.
Yorumlar