Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, narsistik kişilik özellikleri hakkında bilgiler paylaştı.
Narsistik kişilik tanrılaştırılmış ve gerçekçi olmayan bir öz önem duygusu olarak tanımlanabilir. Narsisizm için benmerkezciliğin kişilik haline dönüşmüş hali de diyebiliriz. Bazen narsisizm dışarıdan belli olurken bazen de hiç belli olmaz. Dışarıdan belli olmayan kişilere gizli narsist kişiler deniyor. Bu kişilerin üstünlük duyguları çok yoğun oluyor. Böyle dendiğinde de her üstünlük düşüncesi olan kişiler üzerine alınmamalı.
Narsistik kişilik ile narsistik eğilim karıştırılmamalı
Narsistik kişilik ile narsistik eğilim karıştırılmamalıdır. Narsistik eğilim herkeste olabilir. Özellikle de çocukluk çağında çocuk kendini dünyanın merkezi zannedebilir ve tüm sevgi yatırımı kendisine yapılsın isteyebilir. Ardından dünyayı ve çevresini sevmeyi öğrenebilir ve sevgi nesnelerini çoğaltabilir. Fakat narsist insanın sevgi nesnesi ise kendisidir. ‘Hemen ve şimdi’ ye odaklıdır. Sevgi nesnesi kendisi ise sevilmeli ve övülmelidir. Eleştiriye çok kapalıdırlar. Olumsuz yorumları kaldıramaz, nötr yorumları ise eleştiri gibi kabul edebilirler. Eleştiri aldıkları kişiyi düşman olarak algılarlar.
Narsist insan ile baş etme yöntemi onu övmek olamaz. Narsist insanı sürekli olarak överseniz, o sizi yendim gibi görür ve onun için bir değeriniz kalmamış olur. Tahterevalli gibi dengeyi sağlamak oldukça kritiktir. Konu açılır kişi lafı dolandırıp kendisini övecek noktaya getirir. Narsist ile yaşayan kişi kendini yalnız ve değersiz hissedebilir fakat bu hisler o kadar içten içedir ki kişinin anlaması zor olabilir. Kişi bazen ‘Bende bir sorun mu var?’ şeklinde düşünebilir. Narsist ile iletişimde kişi kendinden şüphe edebilir.
İlişkisel araf nedir?
Bir narsist ile ilişkide olmak ‘ilişkisel olarak araf’ olarak da tariflenebilir. İlişkisel araf dediğimiz durum, bizi karşı taraf ile hep bir kol mesafesi uzaklıkta bırakır. Kişi kıskanç gibi gözüküp sizi denetim altında tutabilir. Sizi denetim ile rahatsız edebilir. Bütün bunlardaki asıl amaç sizi kıskanmak değildir. Baskı altında tutmak ve onun çizdiği sınırlarda hareket etmenizi sağlamaktır. Manipülasyon yolu ile sizi suçlayabilir, kendinizi zayıf, hassas hatta sıkıntılı bile olduğunuzu düşünebilirsiniz. Kendinizi ‘acaba ben paranoyak mıyım?’, ‘acaba ben depresif miyim?’ gibi birçok düşünce içerisinde bulabilirsiniz. Siz bu durumu fark edip karşı tarafa istediğini vermekten vazgeçerseniz yani ilişkide gücün kendinden gittiğini anlarsa sizi kendisinin yokluğu ile tehdit edebilir.”
Narsist kişiye kendinizden bahsetme ihtiyacınız olduğunda bile böyle bir şansın olmadığını görürsünüz. Çünkü gerçekçi olmayan öz önem duygusu sizin konuşmanıza ket vuracaktır. Kişi hep kendinden konuşmak isteyecektir. Eleştiri ve küçümsemeyi karşı taraftan hep görüyor olabilirisiniz. Ne yazık ki bunlar ‘şaka’ başlığı altında olur. Fakat bu durum size şaka gibi gelmeyebilir ve kendinizi değersiz bile hissedebilirsiniz.
Narsist ile yaşanan ilişki derinleşmeyebilir
Narsist kişi ile yaşanan ilişki cinsellikle kalabilir. Yani ilişki ‘ben ile ben’ arasında kalıyorsa burada siz sadece araç olarak kullanılıyor olabilirsiniz. Sonuç olarak bu sayılan durumların hiçbirinde siz yoksunuz. Kişi hep kendi ile mücadele ediyor. Siz sadece araç olabilirisiniz. Kişiyi değiştirmeye çalışmak, kişi ile mücadele etmek nafile olacaktır. Partneriniz ya da ailenizden bir kişi ile aranızda bu maddelerdeki gibi bir iletişim geçiyorsa mutlaka kişinin bir ruh sağlığı uzmanından destek alması gerekir. Diğer türlü ilişki kurmak imkânsız olacaktır. Bu maddeler bir kişiye ‘narsist’ tanısı koymanızı sağlamaz. Kişiye tanı koyacak kişi sadece ‘Psikiyatri Uzmanı’ olacaktır.”
Yorumlar