Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde tanıtımı yapılan Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu'nda, bakanlığın eğitim felsefesi anlatıldı.
Vizyonda, eğitimde başarılı görülen her değişim, dönüşüm ve reformun, sağlam felsefi yaklaşımlarla desteklendiğine işaret edilerek, "İnsan, 2023 Eğitim Vizyonu'nun odak noktasıdır." denildi.
2023 Eğitim Vizyonu'nun 21. yüzyıla dair eğitim önerisi, 21. Yüzyıl Talim ve Terbiye Modeli şeklindeki çift kanatlı bir okuma olarak planlandı.
Sadece beceri kazandırmanın hayatı göğüslemeye yetmediğine işaret edilen vizyon belgesinde, "Gerekli olan, insana ait evrensel, yerel, maddi, manevi, mesleki, ahlaki, milli tüm değerleri kapsayan ve kuşatan bir olgunlaşma, gelişme, ilerleme, değişim ve ahlak güzelliğidir." ifadesine yer verildi.
2023 Eğitim Vizyonu'nun, insanı maddi-manevi tüm varlık unsurlarıyla bir bütün olarak gören bakışı temsil ettiği belirtildi.
Vizyonda, bugünden başlayarak, 21. Yüzyıl Talim ve Terbiye Modeli ile 2023 Eğitim Vizyonu'nun temel hedefinin, ahlak telakkisine dayalı ve insanı merkeze konumlandıran bir varlık ve bilgi anlayışını yeşertmek olduğu vurgulandı.
Vizyonda temel politika olarak, eğitim kurumunun temel çıkış noktasının, bireyin kendini bilmesini ve tanımasını sağlamak olduğuna işaret edilerek, çocuk, ebeveyn ve öğretmenin kendilerini ve çevrelerindekileri tanıdıklarında birlikte gelişme imkanı doğacağı bildirildi.
İçerik ve uygulama
2023 Eğitim Vizyonu'na göre, ilkokuldan başlayarak tüm öğretim kademlerinde, okullara çocukların sahip oldukları yetenek kümeleriyle ilişkilendirilmiş becerilerin, uygulama düzeyinde kazandırılabilmesi için "Tasarım-Beceri Atölyeleri" kurulacak. Bu atölyelerdeki etkinlikler bilim, sanat, spor ve kültür odaklı yapılandırılacak. Tasarım Beceri Atölyeleri, ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde ortak bir amaç doğrultusunda tasarlanacak, çocuğun özellikle elini kullanmasını önemseyecek ve mesleklerle ilişkilendirilmiş olacak.
Çocuklar soru çözme, konu anlatımı gibi bir eğitim anlayışından üretimi, yapmayı, etkileşimi, derinleşmeyi öne çıkaran bir müfredat anlayışına yönelecek.
Tasarım-Beceri Atölyeleri, böyle bir müfredat yaklaşımının aracı işlevini görecek. Pilot örnekleri, 2019-2020 yılında devreye girecek bu atölyeler, öğrencilerin düşünmeye, tasarlamaya ve üretmeye zaman ayırabileceği bir ortaya çıkarma sürecini yaşayacağı yerler olacak. Böylece öğrenilen, ölçülen ve pratik arasındaki uyum artacak. Bu atölyelerde ilgili branştan istekli öğretmenler, yan dal eğitimi veya sertifika eğitimi alarak ücreti karşılığı görev yapacaklar.
Okul Gelişim Modeli kuruluyor
Çocukların öğrenmesiyle ilgili tüm aktörlerin, okulu iyileştirme çalışmalarında yer aldığı "Okul Gelişim Modeli" kurulacak. Bu modele dayanarak her bir okulun kendi hazırlayacağı Okul Gelişim Planı, yıllık bazda merkez teşkilatla birlikte izlenecek bir yol haritası niteliğinde olacak. Okul Gelişim Planları'ndaki hedefler doğrultusunda çocukların bireysel, akademik ve sosyal gelişim amaçlarına yönelik etkinlikler izlenecek, değerlendirilecek ve desteklenerek iyileştirecek. Bu gelişim modeliyle, tüm kademelerde yarışma ve rekabet odaklı değil, paylaşım temelli bir anlayış benimsenecek.
Okul gelişiminin değerlendirilmesindeki temel ilke, okulun gelişmeye yönelik mutlak bir ölçüte ulaşarak başarılı olarak etiketlenmesi, sınıflanması ve diğer okullarla karşılaştırılması anlamına gelmeyecek. Okul gelişimindeki başarı, her bir okulun, var olan imkanlarını göz önüne alarak yapacağı planla kendi hedefleri doğrultusunda bulunduğu yerden katettiği mesafeyle değerlendirilecek. Bu çerçevede, tüm okulların gelişimleri, tüm kademelerde yapılandırılacak, Okul Profili Değerlendirme Modeli'yle izlenecek, değerlendirilecek ve desteklenecek. Okulların gelişiminin izlenmesi ve desteklenmesi sürecinde il ve ilçe teşkilatlarının yapısı, rol ve sorumlulukları yeniden yapılandırılacak. Özet olarak okulun geçirdiği bütün süreçler izlenecek, katettiği yol okulla birlikte değerlendirilecek.
Ders saatleri azaltılacak
Temel becerilere ilişkin zorunlu derslerin korunması şartıyla, zorunlu ders saat ve çeşitleri azaltılarak, derinleşmeye, kişiselleştirmeye ve uygulamaya zaman ayrılacak. Böylece zorunlu ders saatleri ve çeşitleri tüm kademelerde azaltılarak, temel derslerde derinleşilebilmesi, kişiselleştirme yapılabilmesi ve uygulama etkinliklerinin yürütülebilmesi için gereken zaman sağlanacak.
Müfredatlar, tüm kademelerde çocukların ilgi, yetenek ve mizaçları doğrultusunda bütüncül, yetenek kümeleriyle ilişkilendirilmiş, esnek ve modüler yapılar olarak yapılandırılacak.
Hedefler
Vizyon belgesinde, hedeflere de yer verildi. Buna göre ilk hedef, Bakanlığın tüm kararlarının veriye dayalı hale getirilmesi olarak belirlendi.
Bakanlığın "MEBBİS", "e-Okul", "EBA", "MEIS", "DYS", "e-Rehberlik", "e-Yaygın", "Açık Öğretim" sistemleri, "e-Personel", "e-Kayıt", "Kitap Seçim", "Norm İşlemleri", "Bedensel Engelli Envanteri", "e-Mezun", "Merkezi Sınav Sonuçları" gibi mevcut sistemlerinden gelen veriler kolay erişilebilir bir Eğitsel Veri Ambarı'nda bütünleştirilecek.
Eğitsel Veri Ambarı üzerinde çalışacak, öğrencilerin akademik verileriyle birlikte ilgi, yetenek ve mizacına yönelik verilerinin de birlikte değerlendirildiği "Öğrenme Analitiği Platformu" kurulacak. Güvenilir bir işleyişle bütüncül veriler üzerinde çalışılabilmesi için Bakanlık bünyesinde yetkin bir
Veri Denetimi Birimi kurulacak.
Veriye dayalı karar verme süreçlerinin aktif olarak yürütülebilmesi için gerekli mevzuat değişiklikleri ve eğitim etkinlikleri yapılacak. Veriye dayalı yönetim anlayışı çerçevesinde süreçler iyileştirilerek, başta okullar olmak üzere tüm yönetim kademelerinde bürokratik iş yükü azaltılacak.
Üniversiteler ve sivil toplum kuruluşları tarafından yapılan bilimsel çalışmaları derlemek ve bunlardan sonuçlar-raporlar çıkarmak için bir birim oluşturulacak.
Bakanlığın ve okul yöneticilerinin ilçe, il, bölge ve ülke çapında okul gelişim planlarını izleyebileceği çevrim içi bir platform oluşturulacak.
Eğitim kaynaklarının planlanmasında okulların kapasitelerinin belirlenmesi amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemi kurulacak.
Ölçme ve değerlendirme hedefleri
Erken çocukluktan lise mezuniyetine kadar çocukların izlenmesi, değerlendirilmesi, geliştirilmesi ve yönlendirilmesi amacıyla her çocuk için bir "e-Portfolyo" oluşturulacak.
Çocukların her ders ve düzeyde yeterliliklerinin belirlenmesi, izlenmesi ve desteklenmesi için "Yeterlilik Temelli Değerlendirme Sistemi" kurulacak. Bu sistem, Bakanlığın önemli araçlarından biri olacak. Standart belirleme çalışmalarına da kılavuzluk edecek bu sistemde, yapılacak uygulamalar sonucunda yeterlilik seviyeleri dağılımlarının, eğitim sistemi, okul, sınıf ve öğrenci bağlamında belirlenmesi mümkün olacak. Bununla beraber, bu sistem dönemsel performans hedeflerinin ve okul gelişim planlarının tanımlanmasını ve takibini kolaylaştıracak.
Merkezi geçiş sınavları
Vizyon belgesinde, kademeler arası merkezi geçiş sınavlarına da yer verildi. Ortaöğretime ve yükseköğretime geçişte orta vadeli hedef, yarışma ve elemeye yönelik sınava olan ihtiyacın azaltılması olarak belirlendi.
Bu hedefe yönelik iyileştirme süreci iki ana bileşen üzerine yapılandırılacak. Okullar ve bölgeler arası farkın azaltılması, tüm okullardaki çocukların öğrenmelerinin izlenmesi ve desteklenmesi için yapı ve süreçlerin oluşturulması, okul gelişiminin ana eksen olarak yapılandırılması, mesleki ve teknik eğitimin güçlendirilerek sınav talebinin dönüştürülmesi ve elverişsiz koşullardaki okulların desteklenmesi, ilk bileşenin iyileştirme süreçleri olacak. Sınavsız yerleştirme konusunda esnek modeller geliştirilmesi ve merkezi sınavların orta vadede sadece belli amaç ve yönelimlere sahip çocuklar ve okullar için yapılandırılması ise iyileştirme süreçlerinin ikinci bileşeni olarak planlandı. Kamuoyu iletişim çalışmaları konuyla ilgili farkındalığın artmasına yol açacak.
2023 Eğitim Vizyonu ve hedefler çerçevesinde, eğitim sistemindeki tüm sınavlar, amacı, içeriği, soru tiplerine bağlı yapısı ve sağlayacağı yarar bağlamında yeniden düzenlenecek. Akıl yürütme, eleştirel düşünme, yorumlama, tahmin etme ve benzeri zihinsel becerilerin sınanması öne çıkacak. Bilgi depolamak, formül ezberlemek gibi işlemlere ihtiyacın kalmadığı bir yaklaşım sergilenecek. Sınav öncesi her ay paylaşılacak örnek sorularla belirsizlik ortadan kaldırılacak ve öğrencilerin deneyimi artırılacak. Akademik başarının ölçülmesinde kullanılan ölçütler ve değerlendirme biçimleri çeşitlendirilecek.
Sınav sonrası yerleştirme puanının hesaplanmasında öğrencinin okul başarı puanı da dikkate alınacak.
Kapatılan dershaneler ve halen devam eden özel öğretim kurslarına olan ihtiyacın büyük ölçüde yarışma ve eleme odaklı çoktan seçmeli sınav sisteminin varlığından kaynaklandığına işaret edilen vizyonda, konuya ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi:
"Dershanelerin çok yaygın ve güçlü olduğu dönemlerde de merkezi sınavlarda ortaya çıkan tablolar tatmin edici değildir. Diğer bir ifadeyle dershanelerin varlığıyla eğitim kalitesinin artması arasında doğrudan bir ilişki bulunmamaktadır. Orta vadede temel amacımız başta merkezi sınavlara olan ihtiyacın azaltılması ve çocuklarımızın ihtiyaç duyduklarında, öğrenme amaçlı destek hizmetlerine erişimini kolaylaştırmaktır. Bu amaçla çocuğu merkeze alarak ev, okul, dijital ve sosyal medya gibi çocuğun bulunduğu ortamlarda çeşitlendirilmiş, birbiriyle ilişkili ve sunum biçimi farklı bütünleşik bir öğrenme destek ekosistemi oluşturulacak. Türkiye'nin yetkin akademisyenlerinden oluşturulacak olan akademik heyet, yapılacak çalışmaların kalitesi konusunda dış değerlendirme vazifesi görecek."
Okul ve öğrenme ekosistemindeki iyileşmeler doğrultusunda sınavla öğrenci alan okullar kademeli olarak azaltılacak.
İzleme araştırması yapılacak
Belirlenecek sınıf düzeylerinde sistemin ve alınan kararların işleyişini öğrencilerin akademik çıktıları üzerinden görmek amacıyla herhangi bir notlandırma olmaksızın "Öğrenci Başarı İzleme Araştırması" yapılacak. Bu araştırmanın sonuçları, akademik dünya ile birlikte çalışılarak takip edilecek ve sistemde gerekli tedbirler alınacak.
Dijital ölçme değerlendirme uygulamaları konusunda veliler için özel eğitimler tasarlanacak.
Öğrencilerin sosyal, kültürel ve sportif etkinlikleri izlenecek
Çocukların sosyal ve eğitsel becerilerinin sınıf ve okul düzeyinden Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatına kadar izlenmesi, değerlendirilmesi ve iyileştirilmesine yönelik olarak tüm illerde ölçme değerlendirme birimleri kurulacak.
Tüm çocukların sosyal, sportif ve kültürel etkinlikleri e-Portfolyo içerisinde derlenecek.
Fen ve sosyal bilimleri liseleri için planlanan çalışmalar
Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu'nda, fen ve sosyal bilimler liseleri için planlanan çalışmalara yer verildi.
Buna göre, fen ve sosyal bilimler liseleri kuruluş amaçları doğrultusunda yeniden ele alınacak ve üniversiteler ile iş birlikleri sağlanacak. Bu iki lise türünün amaç ve işlevi doğrultusunda görev yapacak öğretmenler ve okul yöneticileri için ölçütler geliştirilecek.
Söz konusu liselerin, üniversitelerin araştırma olanaklarından ve laboratuvarlarından yararlanmaları sağlanacak. Üniversitelerdeki bilim insanlarının çocuklara eğitim ve araştırma koçu olmasına ilişkin gönüllük esasına ve teşvik mekanizmasına dayalı bir sistem yapılandırılacak.
Teknokentlerde fen lisesi kurulması desteklenecek
Fen ve sosyal bilimler liselerinde uygulanan müfredat yapısı, bu okulların disiplinlere göre öğrencilerin derinlik kazanması doğrultusunda iyileştirilecek. Ders çizelgeleri ve ders dağılımları bilimsel araştırma ve uygulamalara zaman tanıyacak biçimde iyileştirilecek.
Bu liselerde görev yapacak öğretmenler, bilimsel disiplin alanlarında sahip oldukları diploma, yaptıkları bilimsel çalışmalar, yürüttükleri ulusal ve uluslararası projeler, mesleki başarıları, deneyimleri ve benzeri ölçütler doğrultusunda değerlendirilecek. Bu lise türlerinde yürütülecek araştırma, uygulama projeleri pilot okullardan başlanarak desteklenecek.
Ayrıca teknokentlerde fen lisesi kurulması desteklenecek. Söz konusu lise türlerinde öğrenci seçme ve sınav yaklaşımları gözden geçirilecek. Yükseköğretim kurumlarınca düzenlenen bilimsel etkinliklere öğrencilerin katılımı teşvik edilecek.
Yanlış yönlendirmelerin önüne geçilecek
Öğrencilerin akademik ve mesleki gelişimlerini desteklemek için imam hatip okulları ile yükseköğretim kurumları arasında iş birliği geliştirilecek.
Ayrımcı dilin ortadan kalkması, çocukların ruh sağlığının zarar görmemesi için uzlaşmacı ve kapsayıcı bir bakış açısı hayata geçirilecek. Veriye dayalı bilgilendirmelerle imam hatip ve diğer okullara yönelik yanlış yönlendirmelerin önüne geçilecek.
Sağlıklı bir din perspektifinin sunulması için imam hatip okullarındaki öğrencilerin her yönden gelişmesi gerektiğine işaret edilen vizyonda, bu okulların evrensel karakterlerinin güçlendirilmesi ve milli bir model olma potansiyelinin artırılacağı bildirildi.
İmam hatip okullarındaki öğrencilerin Arapça ve İngilizce dil becerilerini geliştirmek için yaz okulu programları açılacak. Bu okullardaki program çeşitliliği korunarak, mesleki ve akademik ders saati ile ders türü azaltılacak.
Öğretmenlerinin mesleki becerileri geliştirilecek
İmam hatip okullarındaki program çeşitliliği korunarak genel ortaöğretimdeki esnek, modüler yapıyla uyumlu hale getirilecek. Yabancı dil öğretmenlerinin mesleki becerilerinin geliştirilmesine yönelik mesleki gelişim programları düzenlenecek.
Arapça ders kitapları, yazma, okuma, dinleme ve konuşma alanlarında dil becerilerini geliştirecek şekilde tasarlanacak. Arapça öğrenimi etkileşimli kaynaklarla desteklenecek.
Öte yandan imam hatip okullarındaki başarılı örnekler teşvik edilecek. Toplumsal sorumluluk ve gönüllülük programları ile model uygulamalar okul yönetimi tarafından hayata geçirilecek. Okulların fiziksel alt yapılarının iyileştirilmesi ve mevcut fiziksel imkanların daha etkin kullanılması için analizler yapılacak.
Meslek liselerinde de alan eğitimleri 9'uncu sınıfta başlayacak
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının döner sermaye gelirlerinden alınan yüzde 15'lik hazine kesintisi yüzde 1'e düşürülecek.
Mesleki ve teknik eğitimde müfredatlar esnek ve modüler olarak yapılandırılacak, alan eğitimleri 9'uncu sınıfta başlayacak. Mesleki ve teknik eğitim öğrencilerinin, öğrenimleri devam ederken protokol ve iş birlikleriyle gerçek iş ortamlarında kalma süreleri artırılacak, sektörlere göre stratejileri farklılaştırılacak.
Türkiye'nin rekabet gücü yüksek milli savunma sanayi sektörüne ara eleman yetiştirilecek. Mesleki ve teknik eğitim okullarında üretilen başarılı projelere mikro kredi sağlanacak. Ayrıca, mesleki ve teknik eğitime ilgiyi artırmak amacıyla ulusal ve uluslararası yarışmalar düzenlenecek. Başarılı öğrencilere eğitimleri devam ederken veya mezuniyetten sonra mikro krediler sağlanacak.
Türkiye'nin dış ticaretinde ihtiyaç duyulan nitelikli ara eleman ihtiyacını karşılamak üzere yurt dışında mesleki ve teknik eğitim imkanları oluşturulacak.
Medya platformlarında görünürlüğü artırılacak
Mesleki ve teknik eğitimde sektörle birlikte eğitim, istihdam ve üretim bağlamında iyi uygulama örneklerinin medya platformlarında görünürlüğü artırılacak.
Mesleki ve teknik eğitim müfredatlarının tanıtımına yönelik yönlendirme ve rehberlik dijital platformu oluşturulacak. Her yıl, bu eğitim kurumlarında üretilen ürünlerin sergileneceği bir fuar düzenlenecek.
Mesleki eğitim kurumlarından mezun olan öğrencilere çeşitli kaynaklardan sertifikalı eğitim, endüstri ve akademinin birlikte akredite ettiği dersler ve benzeri imkanlar, mezunların kendilerini sürekli yeni bilgi ve becerilerle güncellemeleri sağlanacak.
Veriler e-portfolyo sistemine kaydedilecek
Vizyonda, kariyer rehberliğine yönelik alan ve dal seçim süreci için "Genel Beceri Test Seti" geliştirilecek. Mesleki rehberlik hizmetlerinin uygulandığı öğrencilere ilişkin veriler e-portfolyo sistemine kaydedilecek.
Okul türleri arasında program bazında esnek ve geçirgen yatay hareketlilik imkanları geliştirilerek, öğrencilerin, kazanımlarını bir başka mesleğin becerilerini edinmede fırsat olarak kullanmaları sağlanacak. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarındaki çocuklara yönelik özel burs imkanı artırılacak.
Çeşitli kurumlardaki ustabaşıların ve kıdemli uzman çalışanların işbaşı eğitimlerde derslere girmesi kolaylaştırılacak. Yüksek öğretime geçmek isteyen başarılı mezunlara yönelik destekler yapılandırılacak.
Geleneksel Türk sanatları alanında mesleki ve teknik eğitim müfredatları oluşturulacak.
Yurt dışı projeleri hazırlanacak
Mesleki ve teknik eğitim kurumlarında eğitim ortamları ve insan kaynakları geliştirilecek. Güncellenen müfredatlar ve ihtiyaç analizleri doğrultusunda atölye ve laboratuvarların standart donatım listeleri ile mimari yerleşim planları yenilenecek.
Döner sermaye kapsamında gerçekleştirilen üretim, hizmetlerin miktar ve çeşitliliğinin artırılması teşvik edilecek. Bu kapsamda eğitim ortamlarının altyapı, donatım ve temrinlik malzeme ihtiyaçları karşılanacak.
Öğrencilerin işbaşı eğitim ve yabancı dil becerilerinin geliştirilmesi amacıyla yurt dışı hareketlilik projeleri hazırlanacak. Türkiye açısından stratejik önem taşıyan ülkelerde TİKA ile iş birliği içinde mesleki ve teknik eğitim alanında gerekli destek sağlanacak.
Finansal katkı sağlama girişimleri desteklenecek
Mesleki ve teknik eğitimde, eğitim-istihdam-üretim ilişkisi güçlendirilecek. Mezunlara istihdamda öncelik verilmesi ile mesleki eğitim alanları ve seviyelerine göre farklı ücret uygulanması teşvik edilecek. Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı iş birliği ile mesleki ve teknik okul sayısı artırılacak.
Kamu ve sivil toplum kuruluşlarının mesleki ve teknik eğitim kurumu açma ve finansal katkı sağlama girişimleri desteklenecek. Teknoparklar içinde "Bilişim Meslek Lisesi" modeli yapılandırılacak. Buluş, patent, marka üreten okulların öğrenci, öğretmen ve yöneticilerinin döner sermaye kaynaklı gelirlerden pay alması sağlanacak.
Savunma sanayi kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu stratejik insan gücünün yetiştirilmesine destek verilecek. Geleceğin meslekleri konusunda çeşitli kuruluşlar ile proje, eğitim, kurum açma iş birlikleri geliştirilecek.
Bürokratik iş ve işlemler sadeleştirilecek
Öte yandan özel öğretimde haksız rekabet olmaması için önlemler çeşitlendirilecek. Bu kapsamda, özel öğretim kurumlarına yönelik teftiş ve rehberlik sistemleri, öğrenme merkezli olarak dönüştürülecek. Özel öğretim kurumlarının mahalli ve merkezi kamu kurumlarıyla olan ilişkisine yönelik bürokratik iş ve işlemler sadeleştirilecek.
Özel öğretim kurumlarındaki teftiş-rehberlik çalışmaları, öğrenmeyi geliştirme odaklı bir yapıya dönüştürecek. Özel okullar ile resmi okullar arasındaki sosyal dayanışma ve bütünleşmeyi artırmak için ortak proje ve platformlar oluşturulacak.
Türkiye'nin eğitimde etki alanını genişletmesine hizmet etmek amacıyla ülkede yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebildiği milletler arası özel öğretim kurumlarının sayılarının artırılması için gereken önlemler alınacak.
Sürücü kurslarının eğitim ve sınav standartları
Vizyonda sertifika eğitimi veren kurumların niteliğinin artırılmasına yönelik düzenlemelerin yapılacağı da aktarıldı.
Buna göre, özel motorlu taşıt sürücüleri kurslarının eğitim ve sınav standartları yükseltilerek kaliteleri artırılacak. Özel kişisel gelişim, meslek edindirme, mesleki gelişim ve yetenek kurslarında verilecek kurs bitirme belgelerine uluslararası meslek belgesi güvencesi kazandırılacak, yeterliklerin kalite güvencesi sağlanacak ve Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu hale getirilecek.
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitimlerin kalitesi artırılacak, etkin ve verimli bir izleme, denetim mekanizması tesis edilecek. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalmış vatandaşlara uygulanan müfredat sadeleştirilecek.
Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak
Hayat boyu öğrenme alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların verilerinin yer aldığı Ulusal Hayat Boyu Öğrenme İzleme Sistemi kurulacak.
21. yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri düzenlenecek. Bu doğrultuda toplumsal sorun alanlarının yanı sıra bireysel ve mesleki gelişime yönelik farkındalık ve yetkinlik kazanılmasına dair etkinlikler düzenlenecek.
Hayat boyu öğrenme programlarına yönelik nitelik ve erişim artırılacak. Yaş itibarıyla örgün eğitim kapsamı dışında kalan bireylere yönelik diplomaya esas müfredatın yapısı temel beceriler korunmak kaydıyla sadeleştirilecek. Ayrıca uzaktan eğitim teknolojilerinden yararlanılacak.
Okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri
Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde yürütülen hayat boyu ve yaygın eğitim sürecindeki sertifikaların belli standartlara bağlı olarak tanınırlığı artırılacak.
İlgili bakanlık ve kurumlarla iş birliği ve koordinasyon dahilinde başta çocuk ve kadına yönelik olmak üzere, şiddetle mücadele bağlamında farkındalık eğitimleri düzenlenecek. Dijital, finans, sağlık, ekoloji ve sosyal medya gibi 21. yüzyıl becerileri arasında yer alan okuryazarlıklara ilişkin farkındalık ve beceri eğitimleri yapılacak.
Hedefler
2023 Eğitim Vizyonu Belgesi'nde faaliyetlerin yapılmasına yönelik takvime de yer verildi.
Bu kapsamda üç yıllık hedefler şöyle:
"Okullar arasındaki fark kapanmaya başlayacak. Okullar, çocuklar için hayat alanına dönüşecek. Meslek liseleri tercih edilir hale gelecek. Sınav baskısı azalacak. Çocuklar yeni çağ becerilerini sergileyecek, öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki tatmin duygusu yükselecek. Erken çocukluk eğitimi yaygınlaşacak. Özel ihtiyaçları olan çocuklara, hak ettikleri eğitim olanakları sunulacak.
Oyun tabanlı öğrenme
Farklı okul türleri ve programları dikkate alınarak çocukların öncelikle gereksinim duyduğu beceriler geliştirilecek. Yabancı dil öğretmenlerinin genel ve özel alan yeterliliklerini geliştirmeye yönelik lisansüstü programlar açılacak ve uluslararası sertifika programlarına devam etmelerine ilişkin imkanlar sunulacak.
Vizyonda öğrencilerin dil yeterliliğini, haftalık ders saatlerinden ziyade yaş grupları bazında kullanılan yöntemlerin belirlemesi yaklaşımı dikkate alındı.
Bu kapsamda, yabancı dil olarak İngilizce eğitiminde müfredat, eğitim yöntemi ve ölçme-değerlendirme yaklaşımında düzeltmeye gidilecek. 2019-2020 eğitim öğretim yılı itibarıyla 2. sınıflardan başlayarak kademeli olarak 2-12. sınıflarda uygulanmak üzere yeni bir yaklaşım ortaya konularak, Türkiye genelinde, seviye ve okul türlerine göre çeşitlendirilmiş dil eğitim programları uygulanacak.
Yeni uygulamayla, 2-4. sınıflarda "Oyun Tabanlı Öğrenme" yaklaşımı benimsenirken, 5-8. sınıflarda "Farklılaştırılmış Eğitim" modeli uygulamaya konulacak. Bu modelde öğrencilerin hazır bulunma seviyelerine göre, bireysel öğrenme gereksinimleri ön plana alınacak.
9-12. sınıflarda ise lise türüne göre "Özel Amaçlı İngilizce" modeliyle ilgili İngilizce becerileri öncelikli olarak geliştirilecek.
Okul ve program türlerine göre farklı dil becerileri
Ayrıca okul ve program türlerine göre farklı dil becerilerinin ön plana çıkarıldığı öğretim yöntemleri kullanılacak. Örneğin, turizm ve otelcilik meslek liseleri programında dinleme ve konuşma becerilerine ağırlık verilirken, sosyal bilimler liselerinde okuduğunu anlama ve sunum becerileri önem kazanacak.
Yabancı dil öğretmenlerinin lisansüstü ve sertifika düzeylerindeki hizmet içi eğitim çalışmalarına uluslararası ve ulusal düzeydeki kaynakların kullanımıyla özel bir önem verilirken, deneyimli öğretmenlerin birikimleri kurumsal bir yapı içinde değerlendirilecek.
Yabancı dilde tek tip öğretim programından vazgeçilecek
Vizyona göre, yabancı dil konusundaki öğretim programlarının ülke sathında tek tip olarak uygulanmasından vazgeçilecek. Okul ve program türlerine göre yabancı dil beceri ve ihtiyaçları yapılandırılacak.
Disiplinler arası yaklaşımla matematik, fen, sosyal bilgiler ve görsel sanatlar gibi farklı disiplinlerin İngilizce dil eğitimine entegrasyonu sağlanarak, öğrencilerin yabancı dili kullanımlarını farklı alanlara aktarmaları mümkün kılınacak.
Zorunlu, seçmeli yabancı dil dersleri ihtiyaçlar doğrultusunda tanzim edilecek, ders saati sürelerine ilişkin esnekleştirilmiş düzenlemeler yapılacak.
İngilizce öğrenimi çevrimiçi ve mobil teknolojilerle desteklenecek, erken çocukluk için etkileşimli, oyun temelli öğretim materyalleri ve teknikleri kullanılacak. Yabancı dil eğitiminde öğrenci merkezli bir yaklaşım ortaya konularak, öğrencilerin bilişsel düzeylerine uygun metodolojiler ele alınacak.
Ayrıca TRT ile iş birliği yapılarak çizgi film animasyon gibi konularda alt yazılı ve doğrudan yabancı dilde üretilmiş özgün prodüksiyonlar hazırlanacak.
"Dijital ortamlar" oluşturulacak
Vizyon kapsamında öğrencilerin anadili İngilizce, Almanca, Fransızca olan öğretmenleri izleyebilmeleri, yaşayan dile ulaşmaları, çevrimiçi yazma ve tartışma etkinliklerini yapabilmeleri için "dijital ortamlar" oluşturulacak.
Yeni modelde, 4. sınıflarda video oyunları, şarkılar, interaktif etkinlikler, interaktif oyunlar ve hikayeler yer alırken, 5-8. sınıflarda her bir öğrencinin bireysel gereksinimine cevap verecek seviyelendirilmiş çevrimiçi hikaye kitapları, yazma etkinlikleri, kelime çalışmaları sağlanacak.
9-12. sınıflarda ise öğrencilerin devam ettikleri okul türünün öncelikleri uyarınca konuşma, dinleme, okuma ve yazma becerilerini geliştirecek içerikler hazırlanacak.
"Ulusal Yabancı Dil Eğitimi Konseyi" oluşturulacak
Yeni vizyonla yabancı dil eğitiminde öğretmenlerin nitelik ve yeterliliklerini yükseltmeye yönelik yeni uygulamalar da gündeme gelecek.
Bu kapsamda uluslararası kuruluşlar, yükseköğretim kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle yabancı dil öğretmenlerinin tümü için üç yıllık bir projeksiyonda yüksek lisans, uluslararası sertifikalandırma, temalı sertifikalar ve benzeri eğitim çalışmaları çevrimiçi, çevrim dışı ve yüz yüze gerçekleştirilecek.
Nitelikli yabancı dil eğitimi için, yabancı dil eğitiminde dil politikalarını, dil öğretim standartlarını ve sınıf içi uygulamalar ile öğretmen yeterliklerini belirleyecek olan "Ulusal Yabancı Dil Eğitimi Konseyi" oluşturulacak. Ayrıca "Merkezi Sınavlar Komisyonu" ile "Eğitim Malzemeleri Komisyonu" da kurulacak.
Öğretmenler ve eğiticiler yaz tatilinde yurt dışı öğretmen eğitimi sertifika
programlarına gönderilecek.
Eğitim sisteminde "dijital" dönüşüm başlayacak
Öte yandan "Güçlü Yarınlar İçin 2023 Eğitim Vizyonu" ile eğitim sisteminde öğrenme süreçlerinde "dijital içerik ve beceri destekli" bir dönüşüm başlatılacak.
Bu kapsamda farklı aktör ve kurumların katılımıyla "dijital eğitim ve öğretim içeriği geliştirme ekosistemi" oluşturulacak. Dijital eğitim ve öğretim materyallerini belli kalite standartlarında kullanıma sunacak "Ulusal Dijital İçerik Arşivi" de hayata geçirilecek.
Dijital öğrenme materyalleri geliştiren lider öğretmenler de desteklenerek teşvik edilecek.
Yapılan planlamaya göre, 3 yıllık dönemde ilkokul, ortaokul ve lise seviyelerinde okulda ve okul dışında öğrenciye, öğretmene, eğitim yöneticilerine, kamuya, müfredata, eğitsel içeriğe yönelik yapılacak çalışmalarla kodlama, 3D tasarım, elektronik tasarım benzeri bilişimle üretim becerilerinin öğrenme süreçlerine entegrasyonu sağlanacak.
Bilişimle üretim becerileri kazandırmaya yönelik, öğrencilerle kodlama ve 3D tasarım etkinlikleri yürütülecek.
"Güvenli internet" ilkokul müfredatına girecek
Müfredatta yapılacak değişiklikle, güvenli internet, siber güvenlik, siber zorbalık ve veri güvenliği gibi kavramlar ilkokul derslerinin kazanımı haline getirilecek.
Ayrıca öğretmenlerin dijital eğitim konusunda kendilerini geliştirmelerine yönelik istedikleri zaman faydalanabilecekleri video içerikler geliştirilecek ve çevrimiçi atölyeler düzenlenecek.
Matematik, fen bilimleri, fizik, kimya, biyoloji, Türkçe, sosyal bilimler, coğrafya gibi derslerin öğretmenlerine disiplinler arası proje yapımı, 3D tasarım ve akıllı cihaz gibi alanlarda yüz yüze atölye eğitimleri verilecek.
Anaokulu zorunlu olacak
Vizyon kapsamında 5 yaş zorunlu eğitim kapsamına alınacak. MEB yetki ve organizasyonunda farklı kurumlar tarafından yürütülen erken çocukluk eğitiminin niteliğini artırmak için ortak kalite standartları geliştirilerek uygulanacak.
Kırsal ve düşük yoğunluklu yerleşim bölgelerindeki çocuklar için de esnek zamanlı ve alternatif erken çocukluk eğitimi modelleri başlatılacak. Şartları elverişsiz okullarda erken çocukluk eğitimi alan çocukların beslenme ihtiyacı karşılanacak, ailelere materyal desteği sağlanacak.
Yaz dönemlerinde çocuklar ve ailelerin talepleri doğrultusunda oyun temelli gelişim etkinliklerinin yer aldığı yaz okulu programları pilot okullardan
başlayarak açılacak.
Toplum temelli erken çocukluk hizmetlerinin yayılımı bağlamında merkezler, atölyeler ve gezici otobüs sınıflar devreye sokulacak.
Erken çocukluk eğitiminde ortak kalite standardı
Resmi ve özel, farklı kurum ve kuruluşların inisiyatifinde yürütülen her yaş grubundaki tüm erken çocukluk eğitim hizmetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve iyileştirilmesine yönelik ortak kalite standartları oluşturulacak ve uygulamalar izlenecek.
Farklı kurum ve kuruluşlar ile halk eğitim merkezleri iş birliğinde anne-babalara yönelik çocuk gelişimi ve psikolojisi odaklı eğitimler yaygınlaştırılırken, göçmen, geçici koruma altındaki ve mevsimlik tarım işçisi çocuklarla okulsuz köy ve köy altı yerleşim yerlerindeki
çocukların bulunduğu okullarda hızlandırılmış, yoğun ve bir arada yaşamı destekleyici müfredatlar oluşturulacak.
Erken çocukluk eğitiminde özel gereksinimli çocukların uyumunun sağlanması için gerekli öğretmen eğitimlerinin verilmesine ilişkin pilot uygulamalar başlatılacak.
Temel eğitimde "basit, sade ve çocuğun doğasına saygılı" yaklaşım
Vizyonun "Temel Eğitim" başlıklı bölümüne göre, temel eğitime aşırı bir akademik anlam ve içerik yüklemeksizin basit, sade ve çocuğun doğasına saygılı bir yaklaşım benimsenecek. Öğrenme ekosistemi içerisinde çocukları geleceğe hazırlayacak vasıfta bir bilinç ve farkındalık geliştirmek temel eğitimde esas olacak.
Tüm çocukların bilimsel düşünme, tutum ve değerleri kademelerine uygun olarak içselleştirebilecekleri, bilgiden ziyade görgü temelli bir müfredat anlayışı benimsenecek.
İlkokulun Türkçe, matematik ve kültür-sanat-spor ekseninde şekillenmesi öne çıkarılacak. Bu bağlamda Türkçenin korunması ve geliştirilmesi temel eğitimin omurgası olarak ele alınacak.
Okulun ve çocukların kendi mahallesinin bir parçası olarak geliştirilmesi gereği için kayıt bölgelerinde "okul-mahalle spor kulüpleri", çocukların ilgi, yetenek ve mizaçları doğrultusunda yaşam becerileri kazanımlarına yönelik de "tasarım-beceri atölyeleri" kurulacak.
Teneffüs süreleri artırılacak
Vizyona göre, ilkokul çocuklarının gelişimsel özellikleri göz önünde bulundurularak teneffüs süreleri artırılacak. İlkokul kademesinin amaçları dikkate alınarak, çocukların değerlendirilmesi not yerine beceri temelli etkinlikler doğrultusunda yapılandırılacak.
İlkokul müfredatları çocukların ilgi, yetenek ve mizaçlarına uygun olarak iyileştirilecek. İlkokul ve ortaokullarda çocuğun bütüncül gelişimi esas alınarak ders sayısı ve ders çizelgesi hafifletilip yeniden yapılandırılacak. Ders çizelgeleri ilkokul ve ortaokul için ayrı düzenlenecek.
İlkokul ve ortaokullarda çocukların izleme ve değerlendirilmesinde, e-portfolyo temelli bir gelişimsel izleme raporu kullanılacak.
İkili eğitim kaldırılacak
Vizyon kapsamında ikili eğitim tümüyle kaldırılacak. Tam gün eğitim yapılan, koşulları elverişsiz yerleşim yerlerindeki okullardan başlayarak çocuklara öğle yemeği verilmesi sağlanacak.
Yardımcı kaynak ihtiyacını büyük ölçüde ortadan kaldıracak düzenlemeler de hayata geçirilecek.
Mevcut ödev verme uygulamaları, öğrenmeye katkısı açısından yeniden yapılandırılacak.
Okul Gelişim Planlarını izleme çalışmalarında hedefledikleri başarıyı gösteremediği belirlenen okullardaki öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimleri için destek programları başlatılacak.
Ortaöğretimde zorunlu ders saatleri azaltılacak
Ortaöğretimde ise esnek ve modüler müfredat uygulanacak, ders çizelgesine bağlı olarak zorunlu ders saatleri azaltılacak.
Bu kapsamda haftalık ders çizelgesinde yer alan ders çeşitliliği azaltılacak ve dersler yükseköğretimle uyumlu hale getirilecek. Ortaöğretimdeki alan derslerinin haftalık ders çizelgesindeki yeri ve ağırlıkları yeniden tasarlanacak. İlgili değişikliklerin oluşturacağı derslik, norm kadro ve benzeri konulardaki riskler proje dahilinde yapılandırılacak.
Ortaöğretimdeki çocuklara sertifikaya dayalı bilişim ve iş dünyasına ilişkin yeterlilikler kazandırılacak, alan seçimi 9. sınıfta başlatılacak. 12. sınıf ise pilot bölgelerden başlamak üzere yükseköğretime hazırlık ve oryantasyon programı olarak düzenlenecek.
Çocukların ortaokulda netleştirilen yönelim ve tercihlerine göre öğrencilere alanlar arası yatay geçiş imkanı tanınacak, ilgi, yetenek ve mizaçlarına göre seçmeli ders yapısı oluşturulacak.
Azalan ders çeşitliliğine bağlı olarak alan derslerinde proje ve uygulama çalışmalarıyla derinleşme fırsatı yaratılacak. Kurumsal projeler aracılığıyla, çocukların iş ve üniversite çevreleriyle birlikte çalışmasına imkan sağlanacak.
Açık Öğretim Lisesindeki öğrenci sayısının azalması için tedbirler alınacak.
Pansiyon hizmetlerinin niteliğinin iyileştirilmesinin hedeflendiği vizyona göre, ortaöğretim düzeyinde yeni pansiyonların yapımı sağlanarak pansiyonların kapasitesi arttırılacak ve yatılılık imkanlarının ihtiyaç duyan tüm öğrencilere ülke geneline yayılımı sağlanacak. Bu şekilde taşımalı eğitimin azalması ve elverişsiz şartlardaki öğrencilerin okul terkinin kısmen azaltılması hedeflenecek.
İnsan kaynaklarının geliştirilmesi ve yönetimi
Bu kapsamda, mesleki yeterlilikleri yüksek, başarılı öğretmenler bilgi ve deneyimlerini artırmak için yurt dışına gönderilecek.
Okul yöneticiliğine atamada yeterliliklere dayalı yazılı sınav uygulaması ve belirlenecek diğer nesnel ölçütler kullanılacak.
İhtiyaç duyulan ölçütleri taşıyan eğitim fakültelerinde, öğretmen yetiştirme programları özgün bir yapılanmayla uygulama ağırlıklı düzenlenecek.
Mesleki gelişimleri yeniden yapılandırılacak
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile yapılacak iş birliği çerçevesinde eğitim fakültelerine sıralamada üst dilimde yer alan öğrencilerin yerleştirilmesine yönelik iyileştirmeler yapılacak.
Öğretmen ve okul yöneticileri için yatay ve dikey kariyer uzmanlık alanları
yapılandırılacak. Yatay ve dikey kariyer basamaklarına yönelik lisansüstü düzeyde mesleki uzmanlık programları açılacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerinin genel ve alana yönelik becerilerini iyileştirmek için lisansüstü düzeyde mesleki gelişim programları tasarlanacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki gelişimlerini sürekli desteklemek üzere üniversitelerle ve STK'larla yüz yüze, örgün ve/veya uzaktan eğitim iş birlikleri hayata geçirilecek.
Pedagojik formasyon kaldırılıyor
Sertifikaya dayalı pedagojik formasyon uygulaması kaldırılacak ve yerine yurt sathında kolay erişilebilir lisansüstü düzeyde Öğretmenlik Mesleği Uzmanlık Programı açılacak.
Bu program, mesleki gelişim çerçevesinde Milli Eğitim Bakanlığında öğretmenlik hakkı kazanan adaylara uygulanmaya başlayacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerine yönelik bazı hizmet içi eğitim faaliyetleri katılıma ilişkin belgelendirme uygulamasından ayrılarak üniversiteler aracılığıyla akredite sertifika programlarına dönüştürülecek.
Yükseköğretim kurumlarıyla iş birliği içinde 21. yüzyıl becerilerini kazandırmak üzere
ihtiyaç duyulan alanlarda öğretmenlere yönelik lisansüstü düzeyde yan dal programları açılacak.
Öğretmenler için mesleki gelişim programları oluşturulacak
YÖK ile yürütülecek işbirliği ve koordinasyon çerçevesinde Türkiye genelinde belirlenecek ölçütleri taşıyan eğitim fakültelerinde öğretmen yetiştirme programları öğretmenlik uygulaması merkeze alınarak özel olarak yeniden yapılandırılacak.
Ayrıca, YÖK ile yapılacak iş birliği ve koordinasyon çerçevesinde Yükseköğretim Kalite Kurulunun üniversite ziyaretlerinde sadece eğitim fakülteleri ile sınırlı olmak kaydıyla Milli Eğitim Bakanlığı üst düzey yetkilileri de değerlendirme ekibinde yer alacak.
Eğitim fakültelerinde yürütülen okul öncesi ve sınıf öğretmenliği bölümlerindeki hizmet-öncesi öğretmen yetiştirme programlarının yeniden yapılandırılmasına öncelik verilecek.
Yurt dışında yaşayan vatandaşların çocuklarına eğitim hizmeti götürecek öğretmenler için mesleki gelişim programları oluşturulacak.
Milli Eğitim Bakanlığı, gerekli alt yapı hazırlandıktan sonra eğitim fakültelerinin hizmet öncesi öğretmen yetiştirme programlarının okullardaki ihtiyaç doğrultusunda, uygulama ağırlıklı olmasını atamaya esas koşullar arasında değerlendirecek.
İnsan kaynağının verimli kullanılması sağlanacak
Sözleşmeli öğretmenlerin zorunlu görev sürelerinin kısaltılmasına ilişkin hazırlık çalışmaları yürütülecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu konuya ilişkin, sözleşmeli öğretmenliğin yeniden düzenleneceğini belirterek, "4+2 olmak üzere toplam 6 yıl olan sözleşme süresini 3+1 toplam 4 yıla indiriyoruz." açıklamasını yaptı.
Okul yöneticiliği yüksek lisans düzeyinde mesleki uzmanlık becerisine dayalı profesyonel bir kariyer alanı olarak yapılandırılacak, özlük hakları iyileştirilecek.
Elverişsiz koşullarda görev yapan öğretmenlere ve yöneticilere yeni bir teşvik mekanizması kurulacak.
Öğretmen ve okul yöneticilerin atanmaları, çalışma şartları, görevde yükselmeleri, özlük hakları ve benzeri diğer hususları dikkate alan Öğretmenlik Meslek Kanunu çıkarılmasına ilişkin hazırlık çalışmaları yürütülecek.
Ücretli öğretmenlerin ücretlerinin iyileştirilmesine ilişkin çalışmalar yapılacak. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerine ilişkin sertifika ve diplomalarının özlük haklarına hakkaniyetli yansıtılması sağlanacak.
Okul yöneticiliğine atamada yeterliliklere dayalı yazılı sınav uygulaması ve belirlenecek diğer nesnel ölçütler kullanılacak.
İl ve ilçe Milli Eğitim müdürleri Okul Profili Değerlendirme yaklaşımı içinde yer alan ölçütler özelinde, il ve ilçedeki öğretmenlerin desteklenmesi ve Okul Gelişim Planları'nın gerçekleşmesi kapsamında yıllık olarak değerlendirilecek.
Okulların bütçesi olacak
Milli Eğitim Bakanlığının diğer bakanlıklarla yapacağı iş birlikleri ve projelerle bir kaynak kapasitesi oluşturulacak.
Eğitime yapılan hayırsever bağışlarının daha etkili yönetilmesi için il ve bakanlık düzeyinde bir yapı kurulacak, mevzuat, yazılım ve erişim düzenlemeleri yapılacak.
Okulun kendi koşullarında gelişimini desteklemek için her okula Okul Gelişim Planı hedefleriyle uyumlu okul gelişim bütçesi verilecek. Şartları elverişsiz okullara pozitif ayrımcılık yapılacak.
Türkiye genelinde eğitimde elverişsiz koşullara sahip okulların görülebildiği Coğrafi Bilgi Sistemi üzerinden eğitim hayırseverlerine bağış için seçenekler sunulacak.
Mesleki Teknik Eğitim kurumlarının altyapı ve donanım gereksinmelerinin karşılanmasında döner sermaye gelirleri yeni bir modele kavuşturulacak.
Özel sektör ve sivil toplum iş birlikleriyle eğitim kurumlarının finansmanına destek sağlanacak. Okul Aile Birliği gelirleri yeni bir yapıya getirilecek.
Teftiş ve kurumsal rehberlik hizmetleri
Teftiş sisteminde inceleme, araştırma ve soruşturma ile kurumsal rehberlik bileşenleri ayrılarak iki ayrı uzmanlık alanı oluşturulacak.
Bakanlık müfettişlerine eğitim politika ve uygulamalarındaki uyumun sağlanması, izlenmesi ve raporlaştırılmasına ilişkin yeni bir rol verilecek.
Teftiş sisteminde rehberlik işlevi, Okul Gelişim Modeli'ne yönelik yapılandırılacak.
Teftiş süreci ve müfettişlik rolleri, öğretmen ve okulların ihtiyaç duyduğu rehberlik hizmetlerini sunmak üzere yeniden yapılandırılacak.
Bu süreçte Milli Eğitim Bakanlığı müfettişleri araştırma, inceleme ve soruşturma görevlerinin yanında yerinde yaptıkları yapılandırılmış gözlemler, paydaşların görüşleri, yapılandırılmış veri toplama araçlarıyla elde ettikleri verilerle oluşturdukları analiz raporlarını doğrudan okula ve Milli Eğitim Bakanlığı'na sunacak.
Bu raporlar gelişim odaklı tüm paydaşlar ve ilgili birimler ile paylaşılacak, sadece hata ve eksiklik tespiti olarak değil, gelişimsel veri olarak da hizmet edecek.
Okul ve program türlerine bağlı ihtisaslaşmış Kurumsal Rehberlik ve Teftiş dalları oluşturulacak.
Rehberlik hizmetleri ihtiyaçlara yönelik yapılandırılacak
Kariyer Rehberliği Sistemi kurularak çocukların kendilerini ve meslekleri tanıma ile kariyer seçimi süreçleri yapılandırılacak.
Kariyer Rehberliği Sistemi yapılandırılacak ve tüm öğretim kademeleri düzeyinde çocukların kendini tanıyarak (mizaç, yetenek, ilgi, değerler, kişilik ve aile) kariyer profili oluşturması, iş-meslek tanıma yollarını, kaynaklarını öğrenmesi ve kariyer gelişim dosyasının öğrenci e-portfolyosuyla ilişkilendirilmesi sağlanacak.
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik (PDR) hizmetlerinin eğitim sistemindeki yeri, yapısı, işlevleri ve mevzuat alt yapısı yeniden düzenlenecek.
Kültürel kodlar dikkate alınarak rehberlik hizmetlerinde kullanılacak yeni ölçme araçları geliştirilecek.
Rehberlik Araştırma Merkezlerinin (RAM) yapısı, güncel ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçlara cevap verme ekseninde yeniden ele alınacak.
Rehberlik sonucu ortaya konulan veriler yardımıyla her bir öğrencinin bilimsel yöntemlere başvurularak kariyer yönlendirilmesinin yapılması sağlanacak.
Rehber öğretmenlere yeni görev
Göç ve benzeri nedenlerle oluşan ihtiyaçları karşılamak üzere rehber öğretmenlere yeni bir rol, görev ve fonksiyon yapısı oluşturulacak. Rehber öğretmenlerin mesleki gelişim gereksinimleri ulusal ve uluslararası düzeyde lisansüstü eğitim, sertifika ve benzeri eğitimlerle desteklenecek.
Sınıf öğretmenlerinin rehberlik hizmetlerine ilişkin becerilerinin artması için sertifikasyona dayalı eğitimler düzenlenecek.
Okullarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanında, adayların uygulama becerilerinin geliştirilmesine önem veren, nitelikli uzman personel yetiştirilmesi hususunda Yükseköğretim Kurulu ile iş birliği yapılacak.
Özel eğitim öğrencilerinin hizmet kalitesi artırılacak
Özel gereksinimli çocukların tespiti için Türkiye genelinde il bazlı taramalar yapılacak ve ihtiyaç haritaları oluşturulacak.
Yerel yönetimlerin özel eğitim alanında faaliyet göstermesi teşvik edilerek, ihtiyaç duyulan müfredat ve öğretmen mesleki gelişim programları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından sağlanacak.
Özel eğitimin ülke genelinde etkin koordinasyonunun gerçekleşmesi amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı yönetiminde kurumlar arası bir izleme ve uygulama mekanizması oluşturulacak.
Kaynaştırma eğitiminin imkanlarını geliştirmek için sınıf ve branş öğretmenlerine sınıf içindeki uygulamalara destek amaçlı özel eğitim konularında hizmet içi eğitim verilecek.
Özel gereksinimli çocuklara özel eğitim hizmetinin yayılımı için mobil platformlar kurulacak. Özel eğitim gereksinimi duyan her çocuğa ulaşmak için taşınabilir eğitim setleri oluşturulacak ve eğitimsiz çocuk bırakılmayacak.
İhtiyaç duyan aile ve çocuklara evden eğitim konusunda gerekli altyapı oluşturulacak.
Okullardaki topluma hizmet uygulamalarının RAM'lar ve özel eğitim merkezleri ile ilişkilendirilmesi sağlanacak.
Disleksi, otizm ve benzeri konularda uluslararası ve ulusal düzeydeki STK'lar ve kurumlarla ortak çalışmalar özendirilecek, yeni kaynaştırma modelleri geliştirilip uygulamaya alınacak.
Özel yeteneklilere yönelik kurumsal yapı ve süreçler
Özel yetenekli bireylerin eğitimi için yeni bir mevzuat hazırlanacak. Özel Yeteneklilerin Eğitimi, Bilim ve Değerlendirme Kurulu kurulacak. Bilim Sanat Merkezleri yeniden yapılandırılacak.
Özel yeteneklilere yönelik okul ve eğitim sistemindeki uygulamalar gözden geçirilecek.
Bakanlık içinde yapılacak çalışmaların bir program çerçevesinde başlayabilmesi amacıyla, amacı, kapsamı, işlevi ve süreci iyi belirlenmiş özel yetenekli bireylerin eğitimine dair mevzuat hazırlanacak.
Özel yeteneklilerin eğitimi için lisansüstü düzeyde öğretmen eğitimi planlanacak.
Tarama, klinik tanı ve eğitsel tanı amaçlı standart ölçme araçları oluşturulacak ve çeşitliliği artırılacak.
Özgün zeka ve yetenek testleri geliştirilecek ve yurt dışında geliştirilmiş ölçeklerin kültürel uyum çalışmaları yapılacak.
Tanılama hizmetlerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler arasındaki iş birlikleri kapsamında Zeka ve Yetenek Tanılama (Değerleme) İzleme Merkezleri ve Noktaları oluşturulacak.
- Özel yetenekli öğrenciler sivil toplum kuruluşlarıyla buluşturulacak
İleri öğrenme ortamları için materyal ve model geliştirme çalışmaları yapılacak. 5 yaş ve ilkokul düzeyinde farklı ve farklılaştırılmış program modellerine fırsat tanınacak.
Özel yetenekli bireylerin eğitimi için, örgün ve yaygın eğitimi kapsayan müfredat çalışmaları başlatılacak. Öğretim kademelerinde özel yetenekli bireylere yönelik seçmeli ders stratejisi geliştirilecek. Özel yetenekli öğrenciler resmi, özel ve sivil toplum kuruluşlarıyla buluşturulacak.
Bilim ve Sanat Merkezleri yeniden yapılandırılarak tüm okullardaki tasarım beceri atölyeleri ile ilişkilendirilecek.
Çocukların öğretim etkinliklerinde ortaya koydukları özel yetenek özelliği taşıyan ürünlerini kanıta dayalı olarak belirlemede öğretmenler için destek birimi oluşturulacak.
Yorumlar